खाली दिलेली माहिती मायाप्पा यांच्या "परम प्रसादी महा शिव शरण कक्कय्या" चरित्र पुस्तकातून प्रसिद्धी करण्यात आली आहे. एल. पोळ (बंगलोर).शैव धर्म प्राचीन आहे. वैदिक काळापूर्वीही शिवपूजा प्रचलित होती. सुमारे पाच हजार वर्षांपूर्वी सिंधू संस्कृतीच्या काळात पूशिवाचे महत्त्व होते. शैव धर्मात कालांतराने विविध गट उदयास आले. यामध्ये शैव, पाशुपता, कलामुख, महाव्य, संन्यासी आणि कलामालिनी यांचा समावेश होता.या गटांच्या प्रसारामुळे, शिवाच्या उत्कट उपासनेमध्ये विविध प्रकारचे दुराचार आणि जातिव्यवस्था प्रकट होऊ लागल्या. ज्ञानाचा शोध, सत्याची प्राप्ती आणि डाव्या हाताच्या पद्धतींचा उदय ठळकपणे झाला. वैदिक धर्माच्या वर्चस्वामुळे आणि जातीभेदांच्या अंतर्भावामुळे आचरणाची शुद्धता धोक्यात आली. काही लोकांचे समूह परमात्म्याच्या उपासनेपासून दूर गेले आणि चुकीचे मार्ग स्वीकारले.११ व्या शतकात शैव धर्माचा ऱ्हास होऊ लागला. याच काळात एका महान आत्म्याचा अवतार झाला. ते गुरु होते - बसवेश्वर, महान आध्यात्मिक नेते. त्यांनी ११६७ पर्यंत समाजात क्रांती केली आणि सुधारणा केली.

१२ व्या शतकात, क्षुल्लक काम करणाऱ्यांना खालच्या जातीचे मानले जात होते, त्यांना वेगळे केले जात होते आणि त्यांना गावाबाहेर राहण्यास भाग पाडले जात होते. अगदी खालच्या जातीतील व्यक्तींनाही गावाबाहेर स्वतःची घरे बांधून स्वत:चा उदरनिर्वाह करावा लागला.त्या काळात जातिव्यवस्थेचे दडपशाही, उच्च वर्गाकडून होणारे शोषण आणि समाजाकडून होणारे अत्याचार यामुळे अपार दुःख झाले. लोकांनी सहानुभूती, सहानुभूती आणि आपुलकी गमावली. मानव दिशाहीनपणे भटकत होता. ही दुःखद परिस्थिती दूर करण्यासाठी, धर्माची प्रतिष्ठा पुनर्संचयित करण्यासाठी अनेक महान आत्मे उदयास आले. जैन आणि बौद्ध भिक्खूंनीही भारतीय राष्ट्राच्या उन्नतीसाठी अथक परिश्रम घेतले. अनुभव मंटपाचा (अनुभव हॉल) पाया बसवेश्वरांनी घातला. यामुळे वीरशैव श्रद्धेचा स्वीकार करून दलित, विशेषत: खालच्या जातीतील लोकांची उन्नती झाली.

बसवण्णा यांनी तत्त्वे शिकवली आणि मोक्ष दिला. त्यांनी धर्मातील अशुद्धता नष्ट करून शुद्ध वीरशैव धर्माचा प्रचार केला. त्यांनी समतेवर आधारित समाजाची स्थापना केली. हा धर्म पुढे "वीरशैव" किंवा लिंगायत धर्म म्हणून ओळखला जाऊ लागला.अनुभव मंटपाची कीर्ती सर्व दिशांना पसरली. अनुभव मंटपातून चैतन्याची क्रांती पसरली. याने विविध व्यवसाय आणि विविध पंथांना आश्रय दिला.अनुभव घेणारी मंडळी बनली. व्यक्तींच्या सामाजिक स्थितीला किंमत नव्हती. त्यांचा शिवानुभव हा सर्वोत्कृष्ट मानला जात असे. अनुभव मंटपाची महिमा ऐकून सर्व कानाकोपऱ्यातील लोकांनी आश्रय घेतला. बसवण्णा यांच्या चुंबकीय व्यक्तिमत्त्वाने आकर्षित होऊन ते सदस्य झाले आणि त्यांनी परिश्रमपूर्वक काम केले. यासाठी त्यांचा मृत्यू झाला.

अनुभव मंटपाचे नियम:

१) सभासदांनी शारीरिक श्रमाला उपासना समजावे.

२) एक देव, अनेक नावे ,

३) सर्व प्राण्यांवर दयाळूपणा दाखवा. बलिदानाच्या नावाखाली हिंसा होऊ नये; करुणा हे धर्माचे सार आहे.

४) जे दिसायला अनुरूप नाहीत त्यांच्याशी भेदभाव करू नका.

५) स्त्री-पुरुषांना मोक्षमार्गावर समान अधिकार आहेत.

६) शिवशरणामध्ये जात, वर्ण, पदानुक्रम, अस्पृश्यता किंवा जातीचे भेद नाहीत. लग्नात घेणे आणि देणे हे वंशावर आधारित नसावे.

७) खरे बोलणे स्वर्ग आहे, खोटे बोलणे हे नरक आहे.

८) चांगले आचरण स्वर्ग आहे, दुराचार हे नरक आहे.

९) नम्रता हे सदाशिवाचे सार आहे.

१०) शिव-शरण ज्या शेतात राहतात ते क्षेत्र मुक्तीचे क्षेत्र मानले जाते.

११) ज्यांच्या अंगावर लिंग आहे ते सर्व एकच आहेत.

१२) लिंगाची पूजा केलेले हात पवित्र आहेत. म्हणून, एखाद्याने इतरांची संपत्ती, पत्नीशिवाय इतर स्त्रिया आणि दुसरा देव शोधू नये,

१३) व्यक्ती जन्मापासून नव्हे तर त्याच्या गुणांवरून ओळखली पाहिजे.

१४) चांगले आचरण मोक्ष मिळवून देते.

१५) आजपासून उद्यासाठी काहीही जमा करू नये.

१६) मृत्यू हा महान सण मानला जातो.

१७) माणसाने आपल्या मनाप्रमाणे वागले पाहिजे.

१८) गुरू, लिंग (शिवाचे प्रतिक), भटकंती तपस्वी, पवित्र राख, रुद्राक्षाचे मणी, मंत्र, पवित्र जल आणि संस्कार- या आठ कवचांचे महत्त्व समजले जाते आणि दररोज स्नान करावे, शुद्ध राहावे, पवित्र परिधान करावे. राख, आणि आवडते लिंग पूजन विधी करा,

१९) मंदिरे बांधण्यास मनाई आहे.

२०) जातीची चिन्हे आणि विधी नाकारणे.

२१) आपण सर्व एकाच देवाची मुले आहोत.

२२) एका देवाची आराधना.

२३) दान आणि इतरांची सेवा करणे हे कर्तव्य आहे.

२४) जनतेची सेवा करणे ही मानवतेची सेवा आहे.

२५) माणसांमध्ये चालीरीती, नीतिमत्ता, प्रेम, सचोटी आणि चांगले बोलणे असावे.

२६) सर्व धर्मांमध्ये एकोपा असावा. ही अनुभव मंटपाचीतत्त्वआहेत, सर्व शिवभक्त आणि अनुयायांचा पाया आहे.

कर्नाटकच्या धार्मिक इतिहासात ११ वे आणि १२ वे शतक महत्त्वपूर्ण आहे. कर्नाटकातील शरण परंपरेत ढोर कक्कय्याचे स्थान प्रमुख आहे. 'कायक ही उपासना आहे', 'दासोहा शाश्वत आहे' आणि 'कायक ही कैलास आहे' या तत्त्वांचे प्रात्यक्षिक करून त्यांनी स्वतःला उज्ज्वल व्यक्ती म्हणून प्रकाशित केले आहे. ढोर हे एका व्यवसायाचे नाव असून ढोर समाजातील लोक कातडी कापण्याचे आणि टॅनिंगचे व्यवसाय करतात. कक्कय्या हे जन्मापासून ढोर समाजाचे आहेत. ते मध्य प्रदेश (मध्य भारत) मधून उत्तर कर्नाटकात स्थलांतरित झाल्याचे मानले जाते. ते अनुभव मंटपाचे प्रमुख सदस्य आणि अनुयायी बनले. बसवण्णा यांनी त्यांच्या साथीदारांसोबत जातविरहित समाज निर्माण करण्यासाठी काम केले.त्यावेळच्या समाजातील खालच्या दर्जामुळे ते घाबरले होते. स्वत:ची आणि इतर खालच्या जातीतील लोकांची वाईट स्थिती पाहून आणि उच्चवर्णीय पुरुषांकडून त्यांच्यावर कसा अत्याचार होत आहे हे पाहून त्यांनी लोकांच्या हितासाठी लढण्याचा निर्णय घेतला. समाज सुधारणेसाठी ओळखले जाणारे बसवण्णा यांच्यासोबत ते सामील झाले. त्यांच्या मार्गदर्शनाने त्यांच्या मनोकामना पूर्ण झाल्या. भक्तीचा खजिना असलेल्या बसवण्णांनी चारही दिशांना अनुभव मंटपाच्या वैभवाचा तेजस्वी प्रकाश निर्माण केला. एके दिवशी कक्कय्याच्या स्वप्नात, भगवान शिव प्रकट झाले आणि त्यांना गुरु बसवण्णा आणि अल्लामा प्रभू यांच्याकडून "दीक्षा" (दीक्षा किंवा धर्माचे अनुसरण करणाऱ्या व्यक्तीच्या प्रवासाची चिन्हे देणारी दीक्षा) घेण्यास सांगितले. यामुळे हे शिवशरण कक्कय्या मध्य भारतातील माळवा प्रदेशातून स्थलांतरित झाले आणि बसवण्णा राहत असलेल्या उत्तर कर्नाटकातील बसव कल्याण शहरात स्थायिक झाले. ते तिथे स्थायिक झाले आणि धार्मिक समतेचे साम्राज्य पाहून थक्क झाले. त्यांना त्यांचे भाऊ बसवण्णा यांच्या परवानगीने "लिंगायत दीक्षा" मिळाली आणि ते अनुभव मंटपाचे सदस्य झाले. बसवण्णांच्या सूचनेनुसार हे शिवशरण मंटपाला आले आणि त्यांना दीक्षा मिळाली. बसवण्णांनी त्यांना "कक्का" किंवा "कक्कय्या" असे संबोधून त्यांना दीक्षा दिली आणि त्यानुसार त्यांचे नाव बदलले.

कर्नाटकात आल्यावर कक्कय्याचे दुसरे नाव असावे, कारण "कक्कय्या" मध्ये "कक्का + अय्या" आहे. कक्का म्हणजे वडिलांचा धाकटा भाऊ आणि अय्या म्हणजे शिवशरणांचा संदर्भ. वेगवेगळ्या ग्रंथांनुसार कक्कय्या वयाने मोठे असावेत. ११व्या-१२ व्या शतकात, तसेच आताही, उत्तर कर्नाटकातील गावांमध्ये अशी प्रथा आहे की, वडिलांच्या वयाच्या मोठ्या लोकांना, त्यांची जात कुठलीही असो, त्यांना "काका" किंवा "काक्का" म्हटले जाते. त्याचप्रमाणे बसवण्णा त्यांना त्यांच्या आधीच्या नावाने संबोधत नसून त्यांच्या वयामुळे कक्कय्या म्हणून संबोधत असावेत. त्यामुळे कक्कय्या हे नाव प्रसिद्ध झाले.ढोर समाज हे शिवाचे महान अनुयायी असले तरी ते निम्न जातीचे मानले जात होते. ढोर त्यांच्या जातीशी कसे जोडले गेले हे समजून घेण्यासाठी, आपण ११ व्या आणि १२ व्या शतकातील सामाजिक विभागांचा शोध घेतला पाहिजे. या काळात जात, धार्मिकफरक ठळक होते. तथापि, सामाजिक नियमानुसार ते खालच्या जातीचे होते. माझ्या समजुतीनुसार ११ व्या आणि १२ व्या शतकात जाती आणि धर्मांमध्ये फूट पडली होती. असे म्हटले जाते की जातीय वादाच्या काळात ढोर समाज हा उच्च जातीचा मानला जात असे. प्राचीन काळी ढोरांचे पूर्वज ढोर समाजातील असूनही ते उच्च जातीचे मानले जात होते. तथापि, समाजाने त्यांना प्राण्यांची कातडी काढून चर्मकार बनण्याचे आदेश दिले. तेव्हापासून ढोर समाज. लेदरवर्कच्या त्यांच्या पारंपारिक व्यवसायाशी संबंधित आणि ओळखले गेले. ढोर समाजाला त्याचे नाव कसे पडले हे जाणून घेणे मनोरंजक आहे. हा एक मराठी समुदाय आहे, मराठीत "चामडा दोहरे" (चांदा किंवा गुरांची चामडी = कातडी) चा अर्थ गुरांची चापटी वाहून नेणे असा होतो आणि कन्नडमध्ये "चांदा ढोरे" म्हणजे गुरांची चापटी धुणे. या संज्ञा कालांतराने "ढोर" मध्ये विकसित झाल्या. याव्यतिरिक्त, मराठीत "ढोर" हा शब्द प्राण्यांसाठी वापरला जातो. आणि ढोर हे चामड्याच्या रंगात गुंतलेले असल्याने त्यांना "ढोर" असे संबोधले जात असे. कालांतराने ही संज्ञा एका विशिष्ट जातीशी जोडली गेली. यासोबतच हिंदूंमध्ये एक पोटजाती निर्माण झाली. त्यांनीच चामड्यांपासून कातडे काढण्याचे काम सुरू केले. ढोर या शब्दाचे विभाजन केल्यास ते मराठीत डोह = वाहून आणि हर = शिव असे होईल. म्हणून जो भगवान शिवाला धारण करतो तो नंदी म्हणजे बसवण्णा. म्हणून, "ढोर" म्हणजे बसवण्णांचा एक भाग. तो बसवण्णांचे गुण धारण करणारा मानला जातो. तो बसवण्णांप्रमाणेच दैवी गुण असलेली व्यक्ती आहे. म्हणून बसवण्णांनी ढोर कक्कय्या हे उच्चवर्णीय आणि महान आत्मा असल्याचे प्रशंसा केली आहे आणि ओळखले आहे.

शैव पंथाच्या सुरुवातीच्या काळात अनेक गट होते. त्यापैकी एक म्हणजे समगर, ज्यांची ढोर समाजाशी आजही मैत्री होती (कोणतेही नाते नाही). ते आपुलकीने बोलायचे, हितगुज आणि बातम्यांवर चर्चा करायचे आणि एकोप्याने राहायचे. हा समाज अत्यंत गरीब, अनेकदा उपाशी होता, कोणीतरी ढोर लोकांना म्हणाला, 'हे बघ मित्रा! जर तुम्ही टॅन लपवून समगर समाजाला दिले तर तुम्हाला आणि त्यांना दोघांनाही नोकऱ्या मिळतील. नोकरीमुळे समृद्धी येईल. आयुष्य चिंता न करता जगता येते. त्यामुळे ढोर लोकांनी चामड्याचे कापड बनवायला सुरुवात केली आणि समगर लोक पादत्राणे आणि पिशव्या यांसारख्या चामड्याचे पदार्थ बनवू लागले.कोणतीही निष्काळजीपणा नव्हती, आणि क्षुल्लक नोकरी करणाऱ्यांना वगळण्यात आलेजात या लोकांकडे असलेल्या कातड्यापासून चामडे बनवल्याबद्दल समाजाने बहिष्कार टाकला होतासोललेली तेव्हापासून त्यांनी चामड्याचे काम करून आपली उपजीविका केली. म्हणून हे नाव होते."ढोर" म्हणून समाजाने या लोकांमधून एक जात निर्माण केली.पूर्वीच्या काळी ढोर यांना खूप मान होता. याचा मुख्य व्यवसायसमुदाय चामड्याचे टॅनिंग करून भांडी बनवायचे. जेव्हा भगवान शिव आणि पार्वती अवतरलेपृथ्वीवर आणि एके दिवशी त्यांनी ढोर यांना त्यांच्यासाठी भांडे बनवण्याची आज्ञा दिली, तेथे कोणतीही कमतरता नव्हतीशिव आणि पार्वतीच्या डोळ्यात ढोरावर प्रेम. जेव्हा ढोर, भक्त, अर्पण करायला गेले.पार्वतीला भांडे देऊन शिवाने पाहुण्यांसाठी राखीव असलेल्या पहिल्या आसनावर बसण्यास सांगितले आणि सांगितलेपार्वती देवी त्याला सोने आणि हिऱ्यांसह स्नेहाचे प्रतीक द्यायला.कक्कय्या १०५० ते ११६८ इसवी पर्यंत जगला. ते एक महान योगी आणि योद्धा, बौद्ध तंत्र आणि कपाली तंत्र (कमीतकमी वेळेत दिव्य मनस्थिती प्राप्त करण्यासाठी ध्यान) मधील तज्ञ आणि उच्च आध्यात्मिक स्तरावर पोहोचलेले अभ्यासक होते. ते आचार्य शंकर आणि भगवान अल्लामा यांच्या परंपरेतील होते. त्यांचे गुरु होते करिसिद्धेश्वर आणि बसवण्णा,कक्कय्या लहानपणापासून च प्रसिद्ध होते. जन्मापासून कोणीही जातीने महान होत नाही. ते क्षमता आणि वर्तनातून महान बनतात. त्याचप्रमाणे कक्कय्याला लोक महान मानत होते.बसवण्णा यांनी कक्कय्या यांचे खूप कौतुक केले. बसवण्णांनी वचनांमध्ये त्यांच्या महानतेची प्रशंसा केली: १) बाप म्हणजे ढोर कक्कय्या २) कक्कय्याची चमक पहा ३) तो कक्कय्या, ढोर नाही का? ४) आमचे ढोर कक्कय्या हे वडिल आहेत.

सिद्धरामेश्वरा, चेन्नबसवण्णा, नीलम्मा, अमुगीदेवय्या आणि इतर प्रमुख वाचन लेखकांनी त्यांच्या वचनांमध्ये कक्कय्याची प्रशंसा केली आहे.वरील वचनांमध्ये, बसवण्णा कक्कय्याला त्यांच्यात आणि स्वतःमध्ये कोणताही जातीय भेद न करता मान्य करतात. सर्व भक्तांसाठी, एकच जात, भक्तांची जात, आणि सर्व भक्तांच्या यादीत, कक्कय्याचा समावेश, आदरणीय आणि आदरणीय स्थानावर आहे. " हरळय्या, स्वपचाय्या, ढोर कक्कय्या, अय्यगल्या, आमचा मदार चन्नय्या" या वचनांमध्ये बसवण्णांनी त्या काळात खालच्या जातीतील लोकांचे संरक्षण केले असे म्हटले आहे. बसवण्णा कक्कय्याला बुद्धी आणि उत्तम गुणांनी युक्त वृद्ध माणूस म्हणून प्रशंसा आणि मान्यता देतात.अनुभव सभागृहाच्या नियमानुसार प्रत्येक भक्ताने काही ना काही काम हाती घेतलेच पाहिजे. त्यानुसार, कक्कय्याने समाजासाठी उपजीविकेचे साधन म्हणून पारंपारिकपणे पारंपारिकपणे चालत आलेली टॅनिंग लेदरची परंपरा स्वीकारली. युद्धाची कला त्यांनी आत्मसात केली. बसवण्णा आपल्या वचनात कक्कय्याला पिता म्हणून स्वीकारतात, "जर अप्पा ढोर कक्कय्या, मुत्तय्या (मातय्या), चन्नय्या, आणि मी जिवंत आहे, कूडलसंगमा देवा," असे म्हणत आणि कक्कय्याचे कौतुक करत त्यांचे कौटुंबिक आणि आश्वासक नाते व्यक्त करतात."अप्पा आमचा मदार चन्नय्या, बोप्पा आमचा ढोर कक्कय्या, चिक्कय्या आमचा माणूस, किन्नेरी ब्रह्मय्या आमचा भाऊ," बसवण्णा कक्कय्याला प्रेमाने आपल्या वडिलांचे वडील म्हणत.सर्व नशांपैकी, जातीची नशा ही अत्यंत हानिकारक आहे आणि जातीय विषमतेवर मात करणे कठीण आहे. ११ व्या-१२व्या शतकातही धार्मिक अंधत्वाचे युग सोडा, जात होती.पात्रता आणि अपात्रता आणि योग्यता मोजण्यासाठी वापरले जाते, जाती वंशाच्या अंधश्रद्धेच्या विरोधात. बसवेश्वरांनी जातिभेद नष्ट करण्यासाठी लढा दिला कारण नवीन मार्गाच्या स्थापनेला त्यांच्या उदात्त वंशाच्या उंच भिंतींनी अडथळा आणला होता. ढोर कक्कय्या आणि मदार चन्नय्या सारख्या महान शक्ती या नवीन मार्गासाठी जीवनाचे मूर्त रूप म्हणून उभ्या होत्या. अशा लोकांच्या मदतीने आणि सहकार्याने बसवण्णांची समाजसुधारणा चळवळ पुढे सरकली. उदरनिर्वाहासाठी कोणत्या ना कोणत्या कामात गुंतलेच पाहिजे हे समजले. प्रत्येकाने काम केले पाहिजे, स्वतंत्रपणे जगले पाहिजे आणि आपल्या उदरनिर्वाहासाठी इतरांवर अवलंबून राहू नये. आणि नाही च आहे. उच्च आणि निम्न श्रमांमधील फरक. सर्व काम पवित्र आहे. कक्कय्या आणि चन्नय्या लेदर टॅनिंगमध्ये कुशल कामगार बनले आणि अभिमानाने आपली उपजीविका स्वीकारली.ढोर समाजासाठी, चामड्याचे टॅनिंग करणे हे केवळ एक क्षुल्लक काम नव्हते, तर ते त्यांच्या उदरनिर्वाहाचे एक प्रकार होते. कक्कय्या आणि चन्नय्या यांनी दाखवून दिले की, कोणाचाही व्यवसाय असो, सर्व समान आहेत. चर्मकार असो वा वैदिक विद्वान असो, कोणत्याही धर्मग्रंथात किंवा धर्मग्रंथात श्रेष्ठता किंवा कनिष्ठतेचे संकेत नाहीत. ही नावे फक्त तोच व्यवसाय दर्शवतात ज्यामध्ये नोकरी आहे. सर्व व्यवसाय समान आहेत. बसवण्णा यांनी या विश्वासावर भर दिला. व्यवसाय कोणताही असो, प्रत्येकजण समान असतो.भक्त कोणत्याहीकामात गुंतला असला तरी, त्यांनी स्वार्थी उपभोग घेऊ नये, तर त्यांच्या श्रमाचे फळ इतरांना अर्पण करावे, त्यांच्याकडून जे मिळेल ते दासत्वाच्या भावनेने स्वीकारावे. "भक्ती शुद्ध असेल आणि कष्ट केले तर समाधान मिळते." हे समजून कक्कय्याने दास्यत्वाची वृत्ती जोपासली. जर कावळ्याला अन्न सापडले तर तो त्याच्या संपूर्ण बंधुत्वाला कॉल करतो आणि जर कोंबड्याला अन्न सापडले तर तो त्याच्या संपूर्ण वंशाला कॉल करत नाही. त्याचप्रमाणे, माणसाने आपल्याजवळ काय आहे हे ओळखले पाहिजे आणि ते इतरांना दिले पाहिजे. कक्कय्या यांनी दास्यत्वाची संकल्पना रुजवली आणि समतेने जगले.बसवण्णांच्या मठात कक्कय्याने कन्नड लिहायला आणि वाचायला शिकले. सर्व भाविक एकत्र धार्मिक विषयांवर चर्चा करायचे. अनुभव मंटप (अनुभव सभागृह) मध्ये चर्चिले जाणारे विषय अनेकदा भक्तांनी त्यांच्या म्हणींच्या रूपात लिहून ठेवले होते ज्यांना "वचन" असे म्हणतात. अशा म्हणी ज्ञानाचा खजिना बनल्या. त्याचप्रमाणे कक्कय्याने आपल्या कल्पना व्यक्त करण्यासाठी कन्नड भाषेचा वापर केला.बसवेश्वरांचे म्हणणे (वचन) "कूडला संगमा देवा" असे कोरलेले असताना, कक्कय्याने "अभिनव मल्लिकार्जुन" आणि "अभिनव चन्नमल्लिकार्जुन" या शीर्षकाखाली त्यांचे म्हणणे लिहिले.अनुभव मंटप (हॉल ऑफ एक्सपीरियन्स) मध्ये स्त्री-पुरुष असा कोणताही भेद न करता सर्वांनी धार्मिक चर्चेत भाग घेतला. कक्कय्याची पत्नी काकीदेवी, अक्क महादेवी आणि नीलंबिकेच्या रूपात शिवमार्गाला आलिंगन देत सहभागी झाल्या होत्या. अनुभव मंटपाच्या नियमांनुसार, काकीदेवीसह प्रत्येकजण कोणत्या ना कोणत्या व्यवसायात गुंतून स्वतःचा उदरनिर्वाह करत असे. काकीदेवी शेंगदाणे फोडून कक्कय्याला द्यायची जी चामड्याला टॅनिंग करण्यासाठी वापरली जात असे.जेव्हा समगर हरळय्याची मुले जो चामड्याचा काम करणारा होता आणि मधुवरसा जे जन्माने ब्राह्मण होते, त्यांनी एकमेकांशी लग्न केले होते, हे लोकांसमोर आले होते.ज्यांनी आंतरजातीय विवाह मान्य केला नाही आणि प्रगतीच्या शक्तींना विरोध केल.अनुभवाचे सभागृह. मुख्यमंत्री असूनही बसवण्णांनी ते नसल्याचा युक्तिवाद केला.गुन्हेगार आणि आंतरजातीय विवाहात कोणतीही चूक केली नाही. तरीसुद्धा, बिज्जलराजा(राजा बिज्जला)दोघांना फाशीची शिक्षा सुनावली. ही शोकांतिका सहन न झाल्याने बसवेश्वरांची दुरावस्था केली. त्यामुळे मुकुट, तलवार काढली आणि पंतप्रधानपदाचा त्याग केला. असूनही

बिज्जलाची विनवणी, बसवेश्वरांनी धीर सोडला नाही आणि कप्पाडी संगमासाठी कल्याण शहर सोडले. समाजात खळबळ उडाली आणि क्रांती सुरू झाली. कल्याण दु:खाच्या समुद्रात बुडाले आणि अराजक माजले. बिज्जलराजा मारला गेला. शरण किंवा भक्त, साक्ष देण्यास असमर्थ, शहरातून पळून गेले. या बातमीमुळे उफाळलेल्या बंडामुळे, चन्नबसवन्ना, निलांबिका, मचाय्या आणि किन्नरी ब्राम्हय्या यांनी उर्वरित भक्तांना उलवी (दांडेलीजवळील एक ठिकाण) कडे नेले, कक्कय्या गटाला एस्कॉर्ट करण्यात एक प्रमुख व्यक्ती म्हणून उदयास आले.रायमुरारीच्या सैनिकांच्या नेतृत्वाखाली (राजा बिज्जलाचा जावई) त्यांनी त्यांना मारण्यासाठी भक्तांचा पाठलाग केला. भाविकांनी गट तयार केले आणि मारामारी केली. चेन्नबसवन्ना, अक्कनागम्मा, मादिवला माचय्या, किनारी ब्राम्हय्या आणि कक्कय्या, इतर भक्तांसह, रायमुरारीच्या सैन्याला भिडले आणि कारवारच्या घनदाट जंगलात माघार घेतली. अल्लामा प्रभू देवा आणि काही भक्त श्री शैला (आंध्र प्रदेशातील मंदिर) साठी निघाले, तर उर्वरित भक्त कुडाला संगमा येथे कृष्णा आणि घटप्रभा नद्यांच्या संगमावर गेले.रायमुरारीच्या सैन्यासह, प्रत्येक युद्धात, कक्कय्या एका शूर योद्ध्याप्रमाणे लढला, ढालीप्रमाणे भक्तांचे रक्षण केले. त्यांनी दाखवलेले शौर्य वर्णनाच्या पलीकडे आहे. कक्कय्याने सैन्याला एका खोल जंगलात (आताचे नाव कक्केरी) खेचले आणि चेन्नाचासवन्ना, नागलंबिका, किनारी ब्राम्हय्या आणि इतर भक्तांना उलवीला सुरक्षित मार्ग मिळावा यासाठी त्यांची दोन भागात विभागणी केली. जंगलात लढत असताना कक्कय्याचा रणभूमीवर मृत्यू झाल्याचा अंदाज आहे. कक्कय्याने कक्केरी येथे जीवन समाधी घेतली (जिवंत गाडली) अशी एक समजूत आहे, जसे आता ज्ञात आहे, कर्मयोगींनी "कायकवे कैलास" (काम म्हणजे उपासना) या म्हणीचा खरा अर्थ दाखवून कृती सर्वोच्च आहे, आणि "मरणावे महानवमी" (मृत्यू साजरे करा) ही म्हण खरी करून, जीवन समाधी मिळवून.

सैनिकांनी भाविकांना निर्माण केलेल्या येऊ घातलेल्या धोक्यापासून वाचण्यासाठी कक्कय्याने कक्केरीकडे आपले लक्ष वळवले. त्याने बसवण्णाची बहीण आणि मुलांचे रक्षण केले आणि विरुद्ध दिशेने लढा दिला. त्यामुळे शरणांचे रक्षण करण्याची अजरामर कीर्ती त्यांच्याच आहे. शिवशरण कक्कय्या शेवटच्या श्वासापर्यंत सत्यासाठी, मानवी मूल्यांच्या जपणुकीसाठी लढले. ते ज्या ठिकाणी लढले ते शहर बनले, आज कक्केरी म्हणून ओळखले जाते. कक्कय्याचे नावही पुढे आले.अवतारी शकुंतलाच्या म्हणीप्रमाणे कक्कय्याचा मृत्यू बेळगावी जिल्ह्यातील कक्केरी येथे झाला असे म्हणतात. ते सुमारे ११० वर्षे जगले आणि त्यांनी श्री करिसिद्धेश्वरा आश्रमात जीवन समाधीद्वारे (जिवंत दफन केलेल्या) शरीराचा त्याग कसा केला .हे त्यांच्या कर्तृत्वाची साक्ष आहे. वयाच्या ११० व्या वर्षी महात्म्यांनी आपल्या सर्व भक्तांना आणि अनुयायांना एकत्र करून जीवन समाधीचा इरादा जाहीर करणे हे फार दुर्मिळ आहे. त्याच्या शिष्यांनी शरीराभोवती एक दगड ठेवला आणि त्याच्या वर लिंगासारखी रचना ठेवली. या समाधी स्थळावर बुद्धासारखी मुद्रा असलेली कक्कय्याची मूर्ती उभारण्यात आली आहे. कक्कय्याला समर्पित एक मंदिर देखील आहे. कक्कय्या केरे (तलाव) आणि कक्कय्या भावी (विहीर) नावाचे दोन जलाशय आहेत, जे शहराच्या पश्चिमेस अंदाजे १ किलोमीटर अंतरावर आहेत.कक्केरी येथे दरवर्षी महाशिवरात्रीला श्री कक्केश्वराचा उत्सव साजरा केला जातो. कक्कय्या समाजातील, लिंगायत आणि इतरहजारो लोक या उत्सवात सहभागी होतात. यावेळी कक्कय्याच्या नावाने प्रसाद वाटला जातो .

जय बसवन्ना, जय कक्कय्या, जय भीम !

The information provided below has been excerpted from the book " Parama Prasaadi Maha Shiva Sharana Kakkayya " Biography by Mayappa. L. Pol (Bangalore).

The Shaiva religion is ancient. Even before the Vedic period, worship of Shiva was prevalent. About five thousand years ago, during the Sindhu civilization, the worship of Shiva held significance.

Within the Shaiva religion, various groups emerged over time. These included Shaiva, Pashupata, Kalāmukha, Mahavya, Sanyasi, and Kalamalini.

With the proliferation of these groups, various forms of misconduct and caste systems began to manifest within the intense worship of Shiva. The pursuit of knowledge, attainment of truth, and the emergence of left-hand practices became prominent. Due to the dominance of Vedic religion and the incorporation of caste differentiations, the purity of practice was compromised. Certain groups of people deviated from the worship of the Supreme Being and adopted erroneous paths.

In the 11th century, the Shaiva faith began to decline. It was during this time that the incarnation of a great soul occurred. He was the Guru - Basaveshwara, the greatest spiritual leader. He revolutionized society and reformed it until 1167 AD.

In the 12th century, those who performed menial jobs were considered low caste, they were segregated and forced to live outside villages. Even lower caste individuals were compelled to build their own homes outside the villages and sustain themselves.

During that period, the oppression of caste systems, the exploitation by the upper class, and the atrocities perpetrated by society led to immense suffering. People lost compassion, empathy, and affection. Human beings wandered aimlessly without direction. To alleviate this deplorable situation, several great souls emerged to restore the dignity of religion. Jain and Buddhist monks also worked tirelessly to uplift the Indian nation. The foundation of the Anubhava Mantapa (Hall of Experience) was laid by Basaveshwara. This led to the elevation of the downtrodden, particularly the lower caste, by embracing the Veerashaiva faith.

Basavanna taught the principles and delivered salvation. He eradicated the impurities of religion and preached the pure Veerashaiva religion. He established a society based on equality. This religion later came to be known as "Veerashaiva" or the Lingayat religion.

The fame of the Anubhava Mantapa spread in all directions. Through the Anubhava Mantapa, a revolution of consciousness spread. It provided shelter to various professions and different sects. It became a congregation of experiencers. There was no value for the social status of individuals. Their experience of Shiva was considered paramount.

Hearing the glory of the Anubhava Mantapa, people from all corners sought refuge, attracted by the magnetic personality of Basavanna became members, and worked diligently. For this, they died.

Rules of the Anubhava Mantapa:

1) Members must consider physical labour as worship.

2) One God, many names.

3) Show kindness to all creatures. Violence should not occur in the name of sacrifices; compassion is the essence of religion.

4) Do not discriminate against those who do not conform to appearances.

5) Men and women have equal rights to the path of salvation.

6) In Shiva-Sharana, there are no distinctions of caste, varna, hierarchy, untouchability, or caste consciousness. Taking and giving in marriage should not be based on lineage.

7) Speaking the truth is heaven, speaking falsehood is hell.

8) Good conduct is heaven, misconduct is hell.

9) Humility is the essence of Sadashiva.

10) The field where Shiva-Sharans reside is considered a field of liberation.

11) Those who have the linga on their body are all one.

12) The hands that have worshipped the linga are sacred. Therefore, one must not look for others' wealth, women other than one's wife, and another god.

13) An individual must be recognised by his qualities, not from birth.

14) Good conduct leads to salvation.

15) One should not accumulate anything for tomorrow from today.

16) Death is considered a great festival.

17) One should act according to one's mind.

18) The importance of these eight shields—teacher, linga (symbol of Shiva), wandering ascetic, sacred ash, rudraksha beads, mantra, sanctified water, and sacrament—is understood, and one should bathe daily, remain pure, wear the sacred ash, and perform favourite linga worship rituals.

19) Construction of temples is prohibited.

20) Rejection of caste symbols and rituals.

21) We are all children of the same God.

22) Adoration of the One God.

23) Charity and serving others are a duty.

24) Serving the public is the service to humanity.

25) Among humans, there should be customs, ethics, love, integrity, and good speech.

26) There should be harmony among all religions. These are the principles of Anubhava Mantapa, the foundation of all Shiva devotees and followers.

In the religious history of Karnataka, the 11th and 12th centuries are significant. The place of Dhor Kakkayya in the Sharana tradition of Karnataka is prominent. They have illuminated themselves as bright individuals by demonstrating the principles of 'kaayaka is worship', 'daasoha is eternal', and 'kaayaka is Kailasa'. Dhor is the name of a profession, and the people of the Dhor community are practitioners of skinning and tanning. Kakkayya has belonged to the Dhor community from birth. They are believed to have migrated from Madhya Pradesh (Central India) to Northern Karnataka. They became prominent members and followers of the Anubhava Mantapa. Basavanna worked with his companions towards building a casteless society.

They were appalled by the low status of society at that time. Seeing themselves and other lower caste people in a bad condition, and how they were being oppressed by upper caste men, they decided to fight for the welfare of the people. They joined forces with Basavanna, who was known for reforming the society. With his guidance, their aspirations were fulfilled. Basavanna, the treasure of devotion, created the radiant light of the Anubhava Mantapa's glory in all four directions. One day in the dream of Kakkayya, lord shiva appeared and told him to get "Deeksha" (initiation or practice that marks the journey of a person following a religion) from Guru Basavanna and Allama Prabhu. Due to this, these Shivasharana Kakkayya migrated from the Malwa region of central India and settled in Basava Kalyan city of north Karnataka where Basavanna lived. He settled there and was amazed to see the empire of religious equality. He got "Lingayat Deeksha" with the permission of his brother Basavanna and became a member of the Anubhava Mantapa. These Shivasharanas came to the Mantapa as per Basavanna's instructions and got Deeksha. Basavanna gave them the Deeksha, addressing them as "Kakka" or "Kakkayya," and renamed them accordingly.

Kakkayya must have had another name when he came to Karnataka. Because in "Kakkayya," there is "Kakka + Ayya." Kakka means father's younger brother and Ayya refers to Shivasharanas. As different texts suggest, Kakkayya must have been older. In the 11th-12th century, as well as now, it is customary in villages of North Karnataka that older people of the father's age, regardless of their caste, are called "Kaaka" or "Kakka." Similarly, Basavanna might not have addressed him by their previous name but as Kakkayya due to their older age. Hence, the name Kakkayya became famous.

The Dhor community, though great followers of Shiva, were considered of low caste. To understand how the Dhor came to be associated with their caste, we must explore the social divisions of the 11th and 12th centuries. During this time, caste and religious differences were prominent. However, societal norms dictated that they were of low caste. According to my understanding, in the 11th and 12th centuries, there were divisions among castes and religions. It is said that during a caste dispute, the Dhor community was considered to be of high caste. In ancient times, the ancestors of the Dhor were considered of high caste, even though they were from the Dhor community. However, society ordered them to remove the skin of animals and become tanners. Since then, the Dhor community got associated and recognised with their traditional occupation of leatherwork. It's interesting to know how the Dhor community got its name. It is a Marathi community, in Marathi the meaning of "Chamda Dohre" (Chanda or cattle hide = skin) means to carry cattle hide and in Kannada "Chamda Dhore" means to wash cattle hide. These terms eventually evolved into "Dhor". Additionally, in Marathi, the term "Dhor" is used for animals, and since Dhor were involved in tanning hides, they were referred to as "Dhor." Over time, this term became associated with a particular caste. Along with this, a sub-caste was formed among Hindus. They were the ones who initiated the act of removing skin from hides. If we split the word Dhor it becomes, Doh = carry and Har = Shiva, in Marathi. Hence one who carries Lord Shiva, is Nandi meaning Basavanna. Therefore, a "Dhor" is someone who is a part of Basavanna. He is considered to be someone who carries the traits of Basavanna. He is a person with divine qualities, just like Basavanna. Hence Basavanna has praised and recognised Dhor Kakkayya to be from upper caste and a Great Soul.

In the early days of the Shaiva sect, there were many groups. Among them, one was the Samagara, who had a friendship with the Dhor community even now (No relationship). They used to talk with affection, discuss well-being and news, and live in harmony. This community was extremely poor, often starving, and someone said to Dhor people, 'Look, my friend! If you tan hides and give them to the Samagara community, both you and they will get jobs. Employment will lead to prosperity. Life can be lived without worries. Hence Dhor people started tanning hides, and Samagara people made leather products like footwear and bags.

There was no carelessness, and those who worked in menial jobs were excluded from caste. These people were boycotted by society for making leather from the skins they had peeled. Since then, he made the job of making leather his livelihood. Hence the name was given as "Dhor," society created a caste out of these people.

At one time in the past, Dhor was highly respected. The main occupation of this community was to make pots by tanning leather. When Lord Shiva and Parvati descended to earth and one day they ordered Dhor to make a pot for them, there was no dearth of love for Dhor in the eyes of Shiva and Parvati. When Dhor, the devotee, went to offer the pot to Parvati, Shiva asked him to sit in the first guest seat reserved for guests and told Parvati Devi to give him a token of affection along with gold and diamonds.

Kakkayya lived from about 1050 to 1168 AD. He was a great yogi and warrior, an expert in Buddhist tantra & Kapaali tantra (meditation to achieve a transcendental state of mind within the shortest possible time), and a practitioner who reached a high spiritual level. He belonged to the Acharya Shankara and Lord Allama's tradition. His gurus were Karisiddeshwara and Basavanna.

Kakkayya was famous from a young age. From birth, no one becomes great from caste. They become great through capability and behaviour. Likewise, Kakkayya was considered great by the people.

Kakkayya was highly praised by Basavanna. Basavanna praised his greatness in vachanas: 1) Father is Dhor Kakkayya 2) Look at Kakkayya's glare 3) Isn't it Kakkayya, a Dhor? 4) Our Dhor Kakkayya is a father figure.

Siddharameshwara, Chennabasavanna, Neelamma, Amugidevayya, and other prominent Vachana writers have praised Kakkayya in their Vachanas.

In the above Vachanas, Basavanna acknowledges Kakkayya without any caste distinction between him and himself. For all devotees, there is only one caste, the caste of devotees, and in the list of all devotees, Kakkayya is included, revered, and placed in a venerable position. In the Vachanas "Hiriyya, Swapachayya, Dhor Kakkayya, Ayyagalayya, our Madara Channayya" have said in those days, Basavanna protected lower caste people. Basavanna praises and acknowledges Kakkayya as an elderly man with wisdom and great qualities.

As per the rules of the experience hall, every devotee must take up some work. Accordingly, Kakkayya embraced the tradition of tanning leather that had traditionally been passed down as a means of livelihood for the community. He learned the art of war. Basavanna acknowledges Kakkayya as a father in his Vachana, saying, "If Appa is Dhor Kakkayya, Muttaiah Channayya, and I am alive, Koodala Sangama Deva," and expresses his familial and supportive relationship, praising Kakkayya.

"Appa is our Madara Channayya, Boppa is our Dhor Kakkayya, Chikkayya is our man, Kinneri Brahmayya is our brother," Basavanna says, affectionately calling Kakkayya his father's father.

Of all intoxications, caste intoxication is very harmful, and overcoming caste inequality is difficult. Even in the 11th-12th century, let alone the age of religious blindnesses, caste was used to measure eligibility and ineligibility and merit, against the blind faith of caste lineage.

Basaveshwara fought to abolish caste discrimination because the establishment of a new path was obstructed by the high walls of his noble lineage. The great powers like Dhor Kakkayya and Madara Channayya stood as embodiments of life for this new path. With the help and cooperation of such people, Basavanna's social reform movement progressed. It was understood that one must engage in some work for their livelihood. Everyone must work, live independently, and not depend on others for their sustenance. There is no distinction between high and low labour. All work is sacred. Kakkayya and Channayya became skilled workers in tanning leather, embracing their livelihood with pride.

For the Dhor community, tanning leather was not just a menial job, but rather, it was a form of livelihood that sustained them. Kakkayya and Channayya showed that irrespective of one's occupation, all are equal. Whether one is a leatherworker or a Vedic scholar, there is no indication of superiority or inferiority in any scripture or holy text. These names only denote the occupation one engages in. There is no hierarchy of jobs; all occupations are equal. Basavanna emphasised this belief. Regardless of the occupation one chooses, everyone is equal.

No matter what work a devotee engages in, they should not indulge in selfish enjoyment but offer the fruits of their labour to others, accepting what comes from them with a sense of servitude. "If devotion is pure, and if one works hard, there is satisfaction." Understanding this, Kakkayya cultivated the attitude of servitude. If a crow finds food it calls his entire fraternity, and if a hen finds food, it doesn't call its entire lineage. Similarly, a human being must recognize what they have and offer it to others. Kakkayya fostered the concept of servitude and lived with equality.

Kakkayya learned to read and write Kannada in Basavanna's monastery. All the devotees would discuss religious matters together. The topics discussed in the Anubhava Mantapa (Hall of Experience) were often penned down by the devotees in the form of their sayings which were called "Vachana". Such sayings became treasures of knowledge. Similarly, Kakkayya used Kannada to express his ideas.

While Basaveshwara's sayings (Vachana) are inscribed as "Koodala Sangama Deva," Kakkayya wrote his sayings under the titles "Abhinava Mallikarjuna" and "Abhinava Channamallikarjuna."

In the Anubhava Mantapa (Hall of Experience), without any distinction between male and female, everyone participated in religious discussions. Kakkayya's wife, Kaakidevi, participated as Akka Mahadevi and Neelambike, embracing the path of Shiva. According to the rules of the Anubhava Mantapa, everyone, including Kaakidevi, would engage in some occupation and sustain themselves. Kaakidevi would pound the nuts and give them to Kakkayya which was used for tanning the hide.

When the children of Samagaara Haralayya who was a leatherworker, and Madhuvarasa, who was a Brahmin by birth, were married to each other, this was confronted by people who did not agree to the intercaste marriage and opposed the powers of progress in the Hall of Experience. Despite being the chief minister, Basavanna argued that they were not criminals and did no wrong with intercaste marriage. Nevertheless, Bijjalarasa (King Bijjala) sentenced both of them to death. Unable to bear this tragedy, Basaveshwara removed his crown, drew his sword, and renounced his position as the prime minister. Despite Bijjalarasa's pleas, Basaveshwara did not relent and left the city of Kalyana for Kappadi Sangama. The community was in uproar and revolution began. Kalyana sank into a sea of sorrow, and chaos ensued. Bijjalarasa was killed. The sharanas or devotees, unable to bear witness, fled the town. Due to the rebellion sparked by the news, Channabasavanna, Nāagalaṃbikā, Machayya, and Kinnaṛi Bramhayya led the remaining devotees towards Ulavi (a place near Dandeli), Kakkayya emerged as a prominent figure in escorting the group.

Under the leadership of Rayamurari's soldiers (son-in-law of King Bijjala), they chased the devotees to kill them. The devotees formed groups and fought back. Chennachasavanna, Akkanagamma, Madivala Machayya, Kinari Bramhayya, and Kakkayya, along with other devotees, confronted Rayamurari's army and retreated to the dense forest of Karwar. Allama Prabhu Deva and some devotees set out for Shri Shaila (temple in Andhra Pradesh), while the remaining devotees went to the confluence of the Krishna and Ghataprabha rivers at Koodala Sangama.

With Rayamurari's army, in every battle, Kakkayya fought like a brave warrior, defending the devotees like a shield. The valour they displayed is beyond description. Kakkayya drew the army into a deep forest (now named kakkeri) and divided them into two parts to ensure the safe passage of Chennachasavanna, Nāagalaṃbikā, Kinari Bramhayya and other devotees to Ulavi. While fighting in the forests, it is speculated that Kakkayya died on the battlefield. There is also a belief that Kakkayya attained Jeevan Samadhi (buried alive) in Kakkeri, as it is now known, the karma yogi has shown the true meaning of the saying "Kāayakave Kailasa" (work is worship) by demonstrating that action is supreme, and by making the saying "Maranavē Mahānavami" (celebrate death) true, by attaining Jeevan Samadhi.

To escape the impending danger posed by the soldiers to the devotees, Kakkayya turned their attention towards Kakkeri. He protected Basavanna's sister and sons and fought back from the opposite direction. Thus, the immortal fame of protecting Sharanas belongs to him. Shivasharana Kakkayya fought for truth, for the preservation of human values, until his last breath. The place where they fought became a town, today known as Kakkeri. The name of Kakkayya also emerged.

As per the saying of Avatari Shakuntala, Kakkayya is said to have died at Kakkeri in Belagavi district. He lived for about 110 years, and how he renounced his body via Jeevan Samadhi (buried alive) at Shri Karisiddeshwara ashram is a testimony to his accomplished state. It is very rare for Mahatmas at the age of 110 to decide upon and gather all their devotees and followers, declaring intention to Jeevan Samadhi. His disciples placed a stone around the body, and on top of it, they placed a linga-like structure. A statue of Kakkayya with a Buddha-like posture has been erected at this Samadhi site. There is also a shrine dedicated to Kakkayya. There are two reservoirs named Kakkayya Kere(lake) and Kakkayya Bhavi(well), located approximately 1 kilometre west of the town.

The festival of Shri Kakkeshwara is celebrated every year on the occasion of Maha Shivaratri in Kakkeri. Thousands of people from the Kakkayya community, Lingayat’s, and others participate in the festival. Prasad is distributed in the name of Kakkayya during this festival.

Jai Basavanna - Jai Kakkayya – Jai Bhimrao Ambedkar

प्रदान की गई जानकारी को "परम प्रसादी महा शिव शरण कक्कय्या" पुस्तक से उद्धृत किया गया है, जो मायप्पा एल. पोल (बैंगलोर) द्वारा लिखित जीवनी है।

शैव धर्म प्राचीन है। वैदिक काल से भी पहले शिव की पूजा प्रचलित थी। लगभग पांच हजार साल पहले, सिंधु सभ्यता के दौरान, शिव की पूजा महत्वपूर्ण थी।

शैव धर्म के भीतर समय के साथ विभिन्न समूह उभरे। इनमें शैव, पाशुपत, कालामुख, महाव्य, संन्यासी और कालामलिनी शामिल थे। इन समूहों की वृद्धि के साथ, शिव की तीव्र पूजा के भीतर विभिन्न प्रकार की कदाचार और जाति प्रणालियाँ प्रकट होने लगीं। ज्ञान की खोज, सत्य की प्राप्ति, और बाईं हाथ की प्रथाओं का उदय प्रमुख बन गया। वैदिक धर्म के प्रभुत्व और जाति भेदभाव के समावेश के कारण, अभ्यास की शुद्धता प्रभावित हुई। कुछ लोग सर्वोच्च सत्ता की पूजा से भटक कर गलत रास्ते अपनाने लगे।

ग्यारहवीं सदी में, शैव धर्म का पतन शुरू हुआ। इसी समय एक महान आत्मा का अवतरण हुआ। वे गुरु - बसवेश्वरा थे, जो महानतम आध्यात्मिक नेता थे। उन्होंने समाज में क्रांति की और इसे 1167 ईस्वी तक सुधारते रहे।

बारहवीं सदी में, जो लोग निम्न वर्ग के कार्य करते थे, उन्हें निम्न जाति माना जाता था, उन्हें अलग कर गाँवों के बाहर रहने पर मजबूर किया जाता था। निम्न जाति के लोगों को अपने घरों को गाँव के बाहर बनाकर जीविका चलाने पर मजबूर किया जाता था।

उस समय के दौरान, जाति प्रणालियों के उत्पीड़न, उच्च वर्ग के शोषण और समाज द्वारा किए गए अत्याचारों के कारण भारी कष्ट हुआ। लोग करुणा, सहानुभूति और स्नेह खो बैठे। मानव बिना दिशा के भटकते रहे। इस दयनीय स्थिति को सुधारने के लिए, कई महान आत्माएँ धर्म की गरिमा बहाल करने के लिए उभरीं। जैन और बौद्ध भिक्षुओं ने भी भारतीय राष्ट्र को उठाने के लिए कड़ी मेहनत की। अनुभव मंटप (अनुभव का हॉल) की नींव बसवेश्वरा द्वारा रखी गई। इससे विशेषकर निम्न जाति के लोगों को उठाने के लिए वीरशैव धर्म को अपनाया गया।

बसवन्ना ने सिद्धांतों को सिखाया और मोक्ष प्रदान किया। उन्होंने धर्म की अशुद्धियों को समाप्त किया और शुद्ध वीरशैव धर्म का प्रचार किया। उन्होंने समानता पर आधारित एक समाज की स्थापना की। यह धर्म बाद में "वीरशैव" या लिंगायत धर्म के नाम से जाना गया।

अनुभव मंटप की प्रसिद्धि सभी दिशाओं में फैली। अनुभव मंटप के माध्यम से, चेतना की क्रांति फैली। इसने विभिन्न पेशों और विभिन्न संप्रदायों को आश्रय दिया। यह अनुभवी लोगों का एक सम्मेलन बन गया। व्यक्तियों की सामाजिक स्थिति का कोई मूल्य नहीं था। उनके शिव के अनुभव को सर्वोपरि माना गया।

अनुभव मंटप की महिमा सुनकर, सभी कोनों से लोग शरण के लिए आए, बसवन्ना की चुंबकीय व्यक्तित्व से आकर्षित होकर सदस्य बने, और मेहनत से काम किया। इसके लिए, उन्होंने अपने प्राण तक त्याग दिए।

अनुभव मंटप के नियम:

1) सदस्यों को शारीरिक श्रम को पूजा के रूप में मानना चाहिए।

2) एक भगवान, कई नाम।

3) सभी प्राणियों के प्रति दया दिखाओ। बलिदानों के नाम पर हिंसा नहीं होनी चाहिए; करुणा धर्म का सार है।

4) जो लोग दिखावे के अनुरूप नहीं हैं, उनके प्रति भेदभाव न करें।

5) पुरुष और महिलाएं मोक्ष के मार्ग पर समान अधिकार रखते हैं।

6) शिव-शरण में जाति, वर्ण, पदानुक्रम, अस्पृश्यता, या जाति चेतना का कोई भेद नहीं है। विवाह में लेने और देने का आधार वंशावली नहीं होनी चाहिए।

7) सत्य बोलना स्वर्ग है, असत्य बोलना नरक।

8) अच्छा आचरण स्वर्ग है, बुरा आचरण नरक।

9) विनम्रता सदाशिव का सार है।

10) वह क्षेत्र जहाँ शिव-शरण निवास करते हैं, मुक्ति का क्षेत्र माना जाता है।

11) जिनके शरीर पर लिंग है, वे सभी एक हैं।

12) जिन हाथों ने लिंग की पूजा की है, वे पवित्र हैं। इसलिए, किसी को दूसरों की संपत्ति, अपनी पत्नी के अलावा दूसरी महिलाओं और अन्य भगवान की तलाश नहीं करनी चाहिए।

13) व्यक्ति को उसके गुणों से पहचाना जाना चाहिए, जन्म से नहीं।

14) अच्छा आचरण मोक्ष की ओर ले जाता है।

15) आज से कल के लिए कुछ भी इकट्ठा नहीं करना चाहिए।

16) मृत्यु को एक महान उत्सव माना जाता है।

17) किसी को अपने मन के अनुसार कार्य करना चाहिए।

18) इन आठ ढालों—गुरु, लिंग (शिव का प्रतीक), भ्रमणशील संन्यासी, पवित्र राख, रुद्राक्ष माला, मंत्र, पवित्र जल, और प्रसाद—के महत्व को समझना चाहिए, और प्रतिदिन स्नान करना चाहिए, शुद्ध रहना चाहिए, पवित्र राख धारण करना चाहिए, और पसंदीदा लिंग पूजा अनुष्ठान करना चाहिए।

19) मंदिरों का निर्माण वर्जित है।

20) जाति के प्रतीकों और अनुष्ठानों का त्याग।

21) हम सभी एक ही भगवान के बच्चे हैं।

22) एक भगवान की आराधना।

23) दान और दूसरों की सेवा करना कर्तव्य है।

24) सार्वजनिक सेवा मानवता की सेवा है।

25) मनुष्यों के बीच रीति-रिवाज, नैतिकता, प्रेम, ईमानदारी और अच्छा भाषण होना चाहिए।

26) सभी धर्मों के बीच सद्भाव होना चाहिए। ये अनुभव मंटप के सिद्धांत हैं, जो सभी शिव भक्तों और अनुयायियों की नींव हैं।

कर्नाटक के धार्मिक इतिहास में, 11वीं और 12वीं शताब्दियां महत्वपूर्ण हैं। कर्नाटक की शरण परंपरा में धोर कक्कय्या का स्थान प्रमुख है। उन्होंने 'कायाका ही पूजा है', 'दासोहा शाश्वत है', और 'कायाका ही कैलासा है' के सिद्धांतों को प्रदर्शित करके खुद को उज्ज्वल व्यक्तियों के रूप में प्रकाशित किया है। धोर एक पेशे का नाम है, और धोर समुदाय के लोग चमड़े का काम करने वाले होते हैं। कक्कय्या का जन्म धोर समुदाय में हुआ था। माना जाता है कि वे मध्य प्रदेश (मध्य भारत) से उत्तरी कर्नाटक में प्रवास कर आए थे। वे अनुभव मंटप के प्रमुख सदस्य और अनुयायी बने। बसवन्ना ने अपने साथियों के साथ मिलकर एक जातिविहीन समाज बनाने का कार्य किया।

वे उस समय समाज की निम्न स्थिति से स्तब्ध थे। उन्होंने अपने और अन्य निम्न जाति के लोगों को बुरी स्थिति में देखा, और कैसे उन्हें उच्च जाति के पुरुषों द्वारा उत्पीड़ित किया जा रहा था, उन्होंने लोगों की भलाई के लिए लड़ने का निर्णय लिया। वे बसवन्ना के साथ शामिल हो गए, जो समाज को सुधारने के लिए जाने जाते थे। उनके मार्गदर्शन में, उनकी आकांक्षाएं पूरी हुईं। भक्ति के खजाने बसवन्ना ने अनुभव मंटप की महिमा की उज्ज्वल रोशनी को चारों दिशाओं में फैलाया। एक दिन कक्कय्या के सपने में भगवान शिव प्रकट हुए और उन्हें गुरु बसवन्ना और अल्लामा प्रभु से "दीक्षा" लेने के लिए कहा। इसके कारण, ये शिवशरण कक्कय्या मध्य भारत के मालवा क्षेत्र से प्रवास कर उत्तरी कर्नाटक के बसवकल्याण शहर में बसे, जहां बसवन्ना रहते थे। उन्होंने वहां बसकर धार्मिक समानता के साम्राज्य को देखा। उन्होंने अपने भाई बसवन्ना की अनुमति से "लिंगायत दीक्षा" ली और अनुभव मंटप के सदस्य बने। ये शिवशरण बसवन्ना के निर्देशानुसार मंटप आए और दीक्षा ली। बसवन्ना ने उन्हें "कक्का" या "कक्कय्या" कहकर दीक्षा दी और उनका नाम बदल दिया।

कक्कय्या का कोई और नाम रहा होगा जब वे कर्नाटक आए थे। क्योंकि "कक्कय्या" में "कक्का + अय्या" होता है। कक्का का अर्थ होता है पिता का छोटा भाई और अय्या शिवशरणों को संदर्भित करता है। विभिन्न ग्रंथों के अनुसार, कक्कय्या बड़े उम्र के रहे होंगे। 11वीं-12वीं शताब्दी में, और अभी भी, उत्तरी कर्नाटक के गांवों में, पिता की उम्र के बड़े लोगों को, उनकी जाति की परवाह किए बिना, "काका" या "कक्का" कहा जाता है। इसी प्रकार, बसवन्ना ने उन्हें उनके पिछले नाम से नहीं बल्कि उनके बड़े उम्र के कारण कक्कय्या कहा होगा। इसलिए, कक्कय्या का नाम प्रसिद्ध हो गया।

धोर समुदाय, हालांकि शिव के महान अनुयायी थे, निम्न जाति के माने जाते थे। यह समझने के लिए कि धोर अपने जाति से कैसे जुड़े, हमें 11वीं और 12वीं शताब्दियों के सामाजिक विभाजनों का पता लगाना चाहिए। उस समय, जाति और धार्मिक भिन्नताएं प्रमुख थीं। हालाँकि, सामाजिक मानदंडों ने उन्हें निम्न जाति का माना। मेरी समझ के अनुसार, 11वीं और 12वीं शताब्दियों में जातियों और धर्मों के बीच विभाजन था। कहा जाता है कि जाति विवाद के दौरान, धोर समुदाय को उच्च जाति का माना जाता था। प्राचीन समय में, धोर के पूर्वजों को उच्च जाति का माना जाता था, भले ही वे धोर समुदाय से थे। हालाँकि, समाज ने उन्हें जानवरों की खाल उतारने और चमड़े का काम करने का आदेश दिया। तब से, धोर समुदाय पारंपरिक चमड़े के काम के साथ जुड़ा और पहचाना जाने लगा। यह जानना दिलचस्प है कि धोर समुदाय को उनका नाम कैसे मिला। यह एक मराठी समुदाय है, मराठी में इसका अर्थ है

>"चमड़ा दोहरे" (चांदा या पशु की खाल = त्वचा) का अर्थ है पशु की खाल ले जाना और कन्नड़ में "चमड़ा धोरे" का अर्थ है पशु की खाल धोना। ये शब्द अंततः "धोर" में बदल गए। इसके अलावा, मराठी में, "धोर" शब्द का उपयोग जानवरों के लिए किया जाता है, और चूंकि धोर चमड़े के काम में लगे थे, उन्हें "धोर" कहा गया। समय के साथ, यह शब्द एक विशेष जाति से जुड़ गया। इसके साथ ही, हिंदुओं में एक उप-जाति का गठन हुआ। वे खाल से चमड़ा निकालने की प्रक्रिया शुरू करने वाले थे। अगर हम धोर शब्द को विभाजित करें तो यह होता है, "दोह" = ले जाना और "हर" = शिव, मराठी में। इसलिए जो भगवान शिव को ले जाता है, वह नंदी है जिसका अर्थ बसवन्ना होता है। इसलिए, "धोर" वह है जो बसवन्ना का हिस्सा है। उसे बसवन्ना की विशेषताओं को ले जाने वाला माना जाता है। वह बसवन्ना की तरह दिव्य गुणों वाला व्यक्ति है। इसलिए बसवन्ना ने धोर कक्कय्या को उच्च जाति का और महान आत्मा के रूप में प्रशंसा की और मान्यता दी।

शैव संप्रदाय के प्रारंभिक दिनों में, कई समूह थे। उनमें से एक सामागारा था, जिनकी धोर समुदाय के साथ मित्रता थी, जो अब भी है (कोई संबंध नहीं)। वे स्नेह से बात करते थे, कुशलक्षेम और समाचारों पर चर्चा करते थे, और सद्भाव में रहते थे। यह समुदाय अत्यधिक गरीब था, अक्सर भूखा रहता था, और किसी ने धोर लोगों से कहा, 'देखो, मेरे दोस्त! यदि आप खाल को कमाएंगे और उन्हें सामागारा समुदाय को देंगे, तो आप दोनों को नौकरियां मिलेंगी। रोजगार समृद्धि लाएगा। जीवन को बिना चिंता के जिया जा सकता है। इसलिए धोर लोगों ने खाल को कमाना शुरू किया, और सामागारा लोगों ने चमड़े के उत्पाद जैसे जूते और बैग बनाए।

कोई लापरवाही नहीं थी, और जो लोग निम्न कार्यों में लगे थे, उन्हें जाति से बाहर कर दिया गया था। इन लोगों को खाल से चमड़ा बनाने के लिए समाज द्वारा बहिष्कृत किया गया। तब से, उन्होंने चमड़ा बनाने के काम को अपनी आजीविका बना लिया। इसलिए उन्हें "धोर" कहा गया, और समाज ने इन लोगों से एक जाति बनाई।

एक समय में, धोर का बहुत सम्मान किया जाता था। इस समुदाय का मुख्य व्यवसाय चमड़े को कमाकर बर्तन बनाना था। जब भगवान शिव और पार्वती धरती पर उतरे और एक दिन उन्होंने धोर को उनके लिए एक बर्तन बनाने का आदेश दिया, तो शिव और पार्वती की नजरों में धोर के लिए प्यार की कोई कमी नहीं थी। जब भक्त धोर बर्तन को पार्वती को देने गए, तो शिव ने उन्हें अतिथियों के लिए आरक्षित पहले अतिथि सीट पर बैठने को कहा और पार्वती देवी से उन्हें सोने और हीरों के साथ स्नेह का प्रतीक देने को कहा।

कक्कय्या लगभग 1050 से 1168 ईस्वी तक जीवित रहे। वह एक महान योगी और योद्धा थे, बौद्ध तंत्र और कापाली तंत्र (ध्यान को सबसे कम समय में अलौकिक स्थिति प्राप्त करने के लिए) के विशेषज्ञ थे, और एक उच्च आध्यात्मिक स्तर तक पहुंचने वाले साधक थे। वह आचार्य शंकर और भगवान अल्लामा की परंपरा से संबंधित थे। उनके गुरु करिसिद्धेश्वरा और बसवन्ना थे।

कक्कय्या कम उम्र से ही प्रसिद्ध थे। जन्म से कोई महान नहीं होता। वे अपनी क्षमता और व्यवहार के माध्यम से महान बनते हैं। इसी तरह, कक्कय्या को लोगों ने महान माना।

कक्कय्या की बसवन्ना द्वारा अत्यधिक प्रशंसा की गई। बसवन्ना ने अपनी वचनाओं में उनकी महानता की प्रशंसा की:

1) पिता धोर कक्कय्या हैं

2) कक्कय्या की चमक देखें

3) क्या यह कक्कय्या नहीं है, एक धोर?

4) हमारे धोर कक्कय्या एक पिता तुल्य हैं।

सिद्धरामेश्वर, चेन्नबसवन्ना, नीलम्मा, अमुगीदेवय्या और अन्य प्रमुख वचन लेखकों ने कक्कय्या की प्रशंसा की है।

उपरोक्त वचनों में, बसवन्ना कक्कय्या को बिना किसी जातिगत भेदभाव के स्वीकार करते हैं। सभी भक्तों के लिए केवल एक ही जाति है, भक्तों की जाति, और सभी भक्तों की सूची में, कक्कय्या को सम्मिलित, सम्मानित और प्रतिष्ठित स्थान पर रखा गया है। वचनों में "हिरिया, स्वपचय्या, धोर कक्कय्या, अय्यगल्लया, हमारे मदारा चन्नय्या" कहा गया है, उन दिनों में बसवन्ना ने निम्न जाति के लोगों की रक्षा की थी। बसवन्ना कक्कय्या को एक वृद्ध व्यक्ति के रूप में प्रशंसा करते हैं, जिसमें ज्ञान और महान गुण हैं।

अनुभव मंटप के नियमों के अनुसार, हर भक्त को कुछ न कुछ काम करना आवश्यक है। उसी के अनुसार, कक्कय्या ने चमड़ा कमाने की परंपरा को अपनाया, जो उनके समुदाय के आजीविका के साधन के रूप में परंपरागत रूप से चलती आ रही थी। उन्होंने युद्ध कला सीखी। बसवन्ना अपने वचन में कक्कय्या को पिता के रूप में स्वीकार करते हैं, कहते हैं, "अगर अप्पा धोर कक्कय्या हैं, मुत्तैया चन्नय्या हैं, और मैं जीवित हूँ, कूडला संगमा देवा," और अपने पारिवारिक और सहायक संबंध को व्यक्त करते हुए, कक्कय्या की प्रशंसा करते हैं।

>"अप्पा हमारे मदारा चन्नय्या हैं, बप्पा हमारे धोर कक्कय्या हैं, चिक्कय्या हमारा आदमी है, किन्नेरी ब्रह्मय्या हमारे भाई हैं," बसवन्ना कहते हैं, स्नेहपूर्वक कक्कय्या को अपने पिता का पिता कहते हैं।

सभी नशों में से जाति का नशा बहुत हानिकारक है, और जातिगत असमानता को दूर करना कठिन है। 11वीं-12वीं शताब्दी में भी, धार्मिक अंधविश्वास के युग को छोड़कर, जाति का उपयोग योग्यता और अयोग्यता को मापने के लिए किया जाता था। बसवेश्वर ने जातिगत भेदभाव को समाप्त करने के लिए संघर्ष किया क्योंकि उनके महान वंश की उच्च दीवारों ने एक नए मार्ग की स्थापना में बाधा डाली। धोर कक्कय्या और मदारा चन्नय्या जैसी महान शक्तियाँ इस नए मार्ग के लिए जीवन के प्रतीक के रूप में खड़ी हुईं। ऐसे लोगों की सहायता और सहयोग से, बसवन्ना का सामाजिक सुधार आंदोलन आगे बढ़ा। यह समझा गया कि आजीविका के लिए किसी को कुछ काम करना चाहिए। हर कोई काम करे, स्वतंत्र रूप से जिए, और अपनी जीविका के लिए दूसरों पर निर्भर न हो। उच्च और निम्न श्रम के बीच कोई भेदभाव नहीं है। सभी कार्य पवित्र हैं। कक्कय्या और चन्नय्या चमड़ा कमाने के कुशल कारीगर बने, और अपनी आजीविका को गर्व से अपनाया।

धोर समुदाय के लिए, चमड़ा कमाना सिर्फ एक मामूली काम नहीं था, बल्कि यह एक आजीविका का साधन था जिसने उन्हें जीवित रखा। कक्कय्या और चन्नय्या ने दिखाया कि किसी के पेशे की परवाह किए बिना, सभी समान हैं। चाहे कोई चमड़ा कारीगर हो या वैदिक विद्वान, किसी भी शास्त्र या पवित्र ग्रंथ में श्रेष्ठता या हीनता का कोई संकेत नहीं है। ये नाम केवल उस पेशे को दर्शाते हैं जिसमें कोई लगा हुआ है। नौकरियों की कोई पदानुक्रम नहीं है; सभी व्यवसाय समान हैं। बसवन्ना ने इस विश्वास पर जोर दिया। चाहे जो भी पेशा चुना जाए, हर कोई समान है।

भक्त जो भी काम करता है, उसे स्वार्थी आनंद में नहीं पड़ना चाहिए बल्कि अपने श्रम का फल दूसरों को अर्पित करना चाहिए, और उनसे जो आता है उसे सेवाभाव से स्वीकार करना चाहिए। "यदि भक्ति शुद्ध है, और यदि कोई कठिन परिश्रम करता है, तो संतोष होता है।" इसे समझते हुए, कक्कय्या ने अपने काम को श्रद्धा के साथ अपनाया। ने सेवा भाव

कक्कय्या ने बसवन्ना के मठ में कन्नड़ पढ़ना और लिखना सीखा। सभी भक्त धार्मिक मामलों पर एक साथ चर्चा करते थे। अनुभव मंटप (अनुभव का हॉल) में चर्चा किए गए विषयों को अक्सर भक्त अपने कहावतों के रूप में लिखते थे, जिन्हें "वचन" कहा जाता था। ऐसी कहावतें ज्ञान के खजाने बन गईं। इसी प्रकार, कक्कय्या ने अपनी विचारों को व्यक्त करने के लिए कन्नड़ का उपयोग किया।

जहां बसवेश्वर के कहावतें (वचन) "कूडला संगमा देवा" के रूप में अंकित हैं, वहीं कक्कय्या ने अपनी कहावतें "अभिनव मल्लिकार्जुन" और "अभिनव चन्नमल्लिकार्जुन" के शीर्षक के तहत लिखीं।

अनुभव मंटप (अनुभव का हॉल) में, बिना किसी भेदभाव के, पुरुष और महिला सभी धार्मिक चर्चाओं में भाग लेते थे। कक्कय्या की पत्नी, काकिदेवी, अक्का महादेवी और नीलंबिके के साथ शिव के मार्ग को अपनाते हुए चर्चा में भाग लेती थीं। अनुभव मंटप के नियमों के अनुसार, काकिदेवी सहित सभी लोग कुछ न कुछ काम करते थे और अपने आप को बनाए रखते थे। काकिदेवी मेवे को कूटकर कक्कय्या को देती थीं, जिसका उपयोग चमड़ा कमाने के लिए किया जाता था।

जब सामागरा हरलय्या, जो एक चमड़ा कारीगर था, और मधुवरसा, जो जन्म से ब्राह्मण थे, के बच्चों का विवाह हुआ, तो इस अंतरजातीय विवाह का विरोध करने वालों ने अनुभव मंटप की प्रगति की शक्तियों का विरोध किया। प्रधान मंत्री होने के बावजूद, बसवन्ना ने तर्क दिया कि उन्होंने कोई अपराध नहीं किया है और अंतरजातीय विवाह में कोई गलत नहीं है। फिर भी, बिज्जलरासा (राजा बिज्जला) ने दोनों को मौत की सजा दी। इस त्रासदी को सहन नहीं कर पाने के कारण, बसवेश्वर ने अपना मुकुट हटा दिया, अपनी तलवार खींची और प्रधान मंत्री के पद से इस्तीफा दे दिया। बिज्जलरासा की विनती के बावजूद, बसवेश्वर ने रियायत नहीं दी और काप्पड़ी संगमा के लिए कलेन छोड़ दिया। समुदाय में उथल-पुथल मच गई और क्रांति शुरू हो गई। कलेन दुख के समुद्र में डूब गया और अराजकता फैल गई। बिज्जलरासा की हत्या कर दी गई। भक्त, गवाह नहीं सहन कर पाने के कारण, शहर से भाग गए। विद्रोह की खबर से चन्नबसवन्ना, नागलंबिका, मचय्या और किनारी ब्रह्मय्या ने बाकी भक्तों को उलावी (दांदेली के पास एक जगह) की ओर नेतृत्व किया, कक्कय्या इस समूह का नेतृत्व करने वाले प्रमुख व्यक्ति के रूप में उभरे।

रायमुरारी के सैनिकों (राजा बिज्जला के दामाद) के नेतृत्व में उन्होंने भक्तों का पीछा किया ताकि उन्हें मार सकें। भक्तों ने समूह बनाकर मुकाबला किया। चन्नाचसवन्ना, अक्कानागम्मा, मादीवला मचय्या, किनारी ब्रह्मय्या और कक्कय्या, अन्य भक्तों के साथ, रायमुरारी की सेना का सामना किया और करवार के घने जंगल में वापस चले गए। अल्लामा प्रभु देवा और कुछ भक्त श्री शैला (आंध्र प्रदेश में एक मंदिर) के लिए निकल पड़े, जबकि बाकी भक्त कृष्णा और घटप्रभा नदियों के संगम, कूडला संगमा पहुंचे।

रायमुरारी की सेना के साथ हर युद्ध में, कक्कय्या ने एक बहादुर योद्धा की तरह लड़ाई लड़ी, भक्तों को ढाल की तरह बचाया। उन्होंने जो वीरता दिखाई वह वर्णन से परे है। कक्कय्या ने सेना को एक गहरे जंगल में (जो अब कक्करि के नाम से जाना जाता है) खींचा और उन्हें दो भागों में विभाजित किया ताकि चन्नाचसवन्ना, नागलंबिका, किनारी ब्रह्मय्या और अन्य भक्तों के सुरक्षित मार्ग को उलावी सुनिश्चित किया जा सके। जंगलों में लड़ते हुए, यह माना जाता है कि कक्कय्या युद्धक्षेत्र में मारे गए। ऐसी भी मान्यता है कि कक्कय्या ने वीरता से लड़ते हुए अपने जीवन की बलि दी।

li>सिद्धारामेश्वर, चन्नबसवन्ना, नीलम्मा, अमुगिदेवय्या और अन्य प्रमुख वचनकारों ने अपने वचनों में कक्कय्या की प्रशंसा की है।

इन वचनों में, बसवन्ना कक्कय्या को किसी जाति भेदभाव के बिना मान्यता देते हैं। सभी भक्तों के लिए केवल एक जाति होती है, भक्तों की जाति, और सभी भक्तों की सूची में, कक्कय्या को शामिल किया गया है, सम्मानित और वंदनीय स्थान पर रखा गया है। वचनों में "हिरिय्या, स्वपचय्या, धोर कक्कय्या, अय्यागलय्या, हमारे मदार चन्नय्या" कहते हुए, बसवन्ना ने निचली जाति के लोगों की रक्षा की। बसवन्ना ने कक्कय्या को एक बुद्धिमान और महान गुणों वाले बुजुर्ग व्यक्ति के रूप में मान्यता दी और प्रशंसा की।

अनुभव मंटप के नियमों के अनुसार, प्रत्येक भक्त को कुछ न कुछ काम करना चाहिए। उसी के अनुसार, कक्कय्या ने पारंपरिक रूप से अपने समुदाय के जीवन यापन के साधन के रूप में चमड़ा कमाने की परंपरा को अपनाया। उन्होंने युद्ध की कला सीखी। बसवन्ना अपने वचनों में कक्कय्या को पिता के रूप में मान्यता देते हुए कहते हैं, "अगर अप्पा धोर कक्कय्या हैं, मुत्तैया चन्नय्या हैं, और मैं जीवित हूँ, कूडला संगमा देवा," और अपने पारिवारिक और सहायक संबंध को व्यक्त करते हुए कक्कय्या की प्रशंसा करते हैं।

>"अप्पा हमारे मदार चन्नय्या हैं, बप्पा हमारे धोर कक्कय्या हैं, चिक्कय्या हमारे आदमी हैं, किन्नेरी ब्रह्मय्या हमारे भाई हैं," बसवन्ना ने कक्कय्या को अपने पिता के पिता के रूप में स्नेहपूर्वक बुलाया।

सभी प्रकार के नशों में, जाति का नशा सबसे हानिकारक है, और जाति असमानता को दूर करना कठिन है। 11वीं-12वीं शताब्दी में भी, धार्मिक अंध विश्वासों के युग को छोड़ दें, जाति का उपयोग योग्यता और अयोग्यता, और काबिलियत को मापने के लिए किया जाता था, जाति वंशावली के अंध विश्वासों के खिलाफ।

बसवेश्वर ने जाति भेदभाव को समाप्त करने के लिए संघर्ष किया क्योंकि नई राह की स्थापना उनके महान वंश की ऊंची दीवारों से बाधित थी। धोर कक्कय्या और मदार चन्नय्या जैसी महान शक्तियाँ इस नई राह के जीवन के प्रतीक के रूप में खड़ी थीं। ऐसी महान शक्तियों के सहयोग से, बसवन्ना का सामाजिक सुधार आंदोलन आगे बढ़ा। यह समझा गया कि व्यक्ति को अपने जीवन यापन के लिए कुछ काम करना चाहिए। सभी को काम करना चाहिए, स्वतंत्र रूप से जीवन यापन करना चाहिए, और अपनी आजीविका के लिए दूसरों पर निर्भर नहीं रहना चाहिए। उच्च और निम्न श्रम के बीच कोई भेद नहीं है। सभी काम पवित्र हैं। कक्कय्या और चन्नय्या चमड़ा कमाने के कुशल कार्यकर्ता बन गए, अपनी आजीविका को गर्व के साथ अपनाया।

धोर समुदाय के लिए, चमड़ा कमाना सिर्फ एक मामूली काम नहीं था, बल्कि यह एक जीवन यापन का साधन था जिसने उन्हें सहारा दिया। कक्कय्या और चन्नय्या ने दिखाया कि किसी के पेशे की परवाह किए बिना, सभी समान हैं। चाहे कोई चमड़ा कारीगर हो या वैदिक विद्वान, किसी भी शास्त्र या पवित्र ग्रंथ में श्रेष्ठता या हीनता का कोई संकेत नहीं है। ये नाम केवल उस पेशे को दर्शाते हैं जिसमें कोई शामिल होता है। पेशों की कोई पदानुक्रम नहीं है; सभी पेशे समान हैं। बसवन्ना ने इस विश्वास पर जोर दिया। कोई भी पेशा चुनने के बावजूद, हर कोई समान है।

कोई फर्क नहीं पड़ता कि कोई भक्त किस काम में संलग्न है, उन्हें स्वार्थी आनंद में शामिल नहीं होना चाहिए बल्कि अपने श्रम के फल को दूसरों को अर्पित करना चाहिए, और जो कुछ भी उनसे आता है उसे सेवा भावना के साथ स्वीकार करना चाहिए। "अगर भक्ति शुद्ध है, और अगर कोई कड़ी मेहनत करता है, तो संतुष्टि होती है।" इसे समझते हुए, कक्कय्या ने सेवा भावना को अपनाया।

यदि एक कौआ खाना पाता है, तो वह अपनी पूरी बिरादरी को बुलाता है, जबकि एक मुर्गी खाना पाती है, तो वह अपने पूरे वंश को नहीं बुलाती। इसी प्रकार, मनुष्य को पहचानना चाहिए कि उसके पास क्या है और उसे दूसरों को अर्पित करना चाहिए। कक्कय्या ने सेवा भावना को प्रोत्साहित किया और समानता के साथ जीवन यापन किया। कक्कय्या ने बसवन्ना के मठ में कन्नड़ पढ़ना और लिखना सीखा। सभी भक्त धार्मिक मामलों पर एक साथ चर्चा करते थे। अनुभव मंटप (अनुभव का हॉल) में चर्चा किए गए विषयों को अक्सर भक्त अपने कहावतों के रूप में लिखते थे, जिन्हें "वचन" कहा जाता था। ऐसी कहावतें ज्ञान के खजाने बन गईं। इसी प्रकार, कक्कय्या ने अपनी विचारों को व्यक्त करने के लिए कन्नड़ का उपयोग किया।

जहां बसवेश्वर के कहावतें (वचन) "कूडला संगमा देवा" के रूप में अंकित हैं, वहीं कक्कय्या ने अपनी कहावतें "अभिनव मल्लिकार्जुन" और "अभिनव चन्नमल्लिकार्जुन" के शीर्षक के तहत लिखीं। अनुभव मंटप (अनुभव का हॉल) में, बिना किसी भेदभाव के, पुरुष और महिला सभी धार्मिक चर्चाओं में भाग लेते थे। कक्कय्या की पत्नी, काकिदेवी, अक्का महादेवी और नीलंबिके के साथ शिव के मार्ग को अपनाते हुए चर्चा में भाग लेती थीं। अनुभव मंटप के नियमों के अनुसार, काकिदेवी सहित सभी लोग कुछ न कुछ काम करते थे और अपने आप को बनाए रखते थे। काकिदेवी मेवे को कूटकर कक्कय्या को देती थीं, जिसका उपयोग चमड़ा कमाने के लिए किया जाता था।

जब सामागरा हरलय्या, जो एक चमड़ा कारीगर था, और मधुवरसा, जो जन्म से ब्राह्मण थे, के बच्चों का विवाह हुआ, तो इस अंतरजातीय विवाह का विरोध करने वालों ने अनुभव मंटप की प्रगति की शक्तियों का विरोध किया। प्रधान मंत्री होने के बावजूद, बसवन्ना ने तर्क दिया कि उन्होंने कोई अपराध नहीं किया है और अंतरजातीय विवाह में कोई गलत नहीं है। फिर भी, बिज्जलरासा (राजा बिज्जला) ने दोनों को मौत की सजा दी। इस त्रासदी को सहन नहीं कर पाने के कारण, बसवेश्वर ने अपना मुकुट हटा दिया, अपनी तलवार खींची और प्रधान मंत्री के पद से इस्तीफा दे दिया। बिज्जलरासा की विनती के बावजूद, बसवेश्वर ने रियायत नहीं दी और काप्पड़ी संगमा के लिए कलेन छोड़ दिया। समुदाय में उथल-पुथल मच गई और क्रांति शुरू हो गई। कलेन दुख के समुद्र में डूब गया और अराजकता फैल गई। बिज्जलरासा की हत्या कर दी गई। भक्त, गवाह नहीं सहन कर पाने के कारण, शहर से भाग गए। विद्रोह की खबर से चन्नबसवन्ना, नागलंबिका, मचय्या और किनारी ब्रह्मय्या ने बाकी भक्तों को उलावी (दांदेली के पास एक जगह) की ओर नेतृत्व किया, कक्कय्या इस समूह का नेतृत्व करने वाले प्रमुख व्यक्ति के रूप में उभरे।

रायमुरारी के सैनिकों (राजा बिज्जला के दामाद) के नेतृत्व में उन्होंने भक्तों का पीछा किया ताकि उन्हें मार सकें। भक्तों ने समूह बनाकर मुकाबला किया। चन्नाचसवन्ना, अक्कानागम्मा, मादीवला मचय्या, किनारी ब्रह्मय्या और कक्कय्या, अन्य भक्तों के साथ, रायमुरारी की सेना का सामना किया और करवार के घने जंगल में वापस चले गए। अल्लामा प्रभु देवा और कुछ भक्त श्री शैला (आंध्र प्रदेश में एक मंदिर) के लिए निकल पड़े, जबकि बाकी भक्त कृष्णा और घटप्रभा नदियों के संगम, कूडला संगमा पहुंचे।

रायमुरारी की सेना के साथ हर युद्ध में, कक्कय्या ने एक बहादुर योद्धा की तरह लड़ाई लड़ी, भक्तों को ढाल की तरह बचाया। उन्होंने जो वीरता दिखाई वह वर्णन से परे है। कक्कय्या ने सेना को एक गहरे जंगल में (जो अब कक्करि के नाम से जाना जाता है) खींचा और उन्हें दो भागों में विभाजित किया ताकि चन्नाचसवन्ना, नागलंबिका, किनारी ब्रह्मय्या और अन्य भक्तों के सुरक्षित मार्ग को उलावी सुनिश्चित किया जा सके। जंगलों में लड़ते हुए, यह माना जाता

మాయప్ప ఎల్. పోల్ (బెంగళూరు ) రచించిన " పరమ ప్రసాది మహా శివ శరణ కక్కయ్య " జీవిత చరిత్ర పుస్తకం నుండి సంగ్రహించబడింది .

శైవ మతం ప్రాచీనమైనది. వేద కాలానికి ముందు కూడా శివారాధన ప్రబలంగా ఉండేది. సుమారు ఐదు వేల సంవత్సరాల క్రితం, సింధు నాగరికత కాలంలో, శివ పూజకు ప్రాముఖ్యత ఉంది.

శైవ మతంలో, కాలక్రమేణా వివిధ సమూహాలు ఉద్భవించాయి. వీటిలో శైవ, పాశుపత, కాలాముఖ, మహావ్య, సన్యాసి మరియు కాలమాలిని ఉన్నాయి.

ఈ సమూహాల విస్తరణతో, వివిధ రకాల దుష్ప్రవర్తన మరియు కుల వ్యవస్థలు శివుని యొక్క తీవ్రమైన ఆరాధనలో వ్యక్తీకరించడం ప్రారంభించాయి. జ్ఞాన సాధన, సత్యాన్ని సాధించడం మరియు ఎడమ చేతి అభ్యాసాల ఆవిర్భావం ప్రముఖంగా మారాయి. వైదిక మతం ఆధిపత్యం, కుల భేదాలు కలగడం వల్ల ఆచరణలో స్వచ్ఛత దెబ్బతింది. కొన్ని సమూహాల ప్రజలు పరమాత్మ ఆరాధన నుండి తప్పుకొని తప్పుడు మార్గాలను అవలంబించారు.

11వ శతాబ్దంలో శైవ విశ్వాసం క్షీణించడం ప్రారంభమైంది. ఈ సమయంలోనే ఒక గొప్ప ఆత్మ అవతారం ఏర్పడింది. అతను గురువు - బసవేశ్వరుడు, గొప్ప ఆధ్యాత్మిక నాయకుడు. అతను సమాజాన్ని విప్లవాత్మకంగా మార్చాడు మరియు 1167 AD వరకు దానిని సంస్కరించాడు.

12వ శతాబ్దంలో, చిన్నాచితకా పనులు చేసేవారిని తక్కువ కులంగా పరిగణించి, వారిని వేరు చేసి గ్రామాల వెలుపల నివసించవలసి వచ్చింది. అట్టడుగు కులాల వ్యక్తులు కూడా గ్రామాల వెలుపల తమ సొంత ఇళ్లు నిర్మించుకుని తమను తాము నిలబెట్టుకోవాలని ఒత్తిడి చేశారు.

ఆ కాలంలో కుల వ్యవస్థల అణిచివేత, అగ్రవర్ణాల దోపిడీ, సమాజం సాగిస్తున్న దౌర్జన్యాలు ఎనలేని బాధలకు దారితీశాయి. ప్రజలు కరుణ, సానుభూతి మరియు ఆప్యాయతలను కోల్పోయారు. మనుష్యులు దిక్కులేకుండా దిక్కుతోచకుండా తిరుగుతున్నారు. ఈ దయనీయమైన పరిస్థితిని తగ్గించడానికి, మతం యొక్క గౌరవాన్ని పునరుద్ధరించడానికి అనేక మంది గొప్ప ఆత్మలు ఉద్భవించాయి. జైన, బౌద్ధ సన్యాసులు కూడా భారత జాతి ఉద్ధరణకు అవిశ్రాంతంగా కృషి చేశారు. అనుభవ మంటపం (అనుభవ మందిరం) పునాది బసవేశ్వరుడు వేయబడింది. ఇది వీరశైవ విశ్వాసాన్ని స్వీకరించడం ద్వారా అణగారిన, ముఖ్యంగా అట్టడుగు కులాల ఔన్నత్యానికి దారితీసింది.

బసవన్న సూత్రాలను బోధించి ముక్తిని ప్రసాదించాడు. మతంలోని మలినాలను పోగొట్టి స్వచ్ఛమైన వీరశైవ మతాన్ని ప్రబోధించాడు. సమానత్వంతో కూడిన సమాజాన్ని స్థాపించాడు. ఈ మతం తరువాత "వీరశైవ" లేదా లింగాయత్ మతంగా పిలువబడింది.

అనుభవ మంటప కీర్తి నలుదిశలా వ్యాపించింది. అనుభవ మంటపం ద్వారా చైతన్య విప్లవం వ్యాపించింది. వివిధ వృత్తులకు, వివిధ వర్గాలకు ఆశ్రయం కల్పించింది. ఇది అనుభవజ్ఞుల సంఘంగా మారింది. వ్యక్తుల సామాజిక స్థితికి విలువ లేదు. వారి శివానుభవం ప్రధానమైనదిగా భావించబడింది.

అనుభవ మంటపం వైభవాన్ని విని, నలుమూలల నుండి ప్రజలు ఆశ్రయం పొంది, బసవన్న యొక్క అయస్కాంత వ్యక్తిత్వానికి ఆకర్షితులయ్యారు, సభ్యులుగా మరియు శ్రద్ధగా పనిచేశారు. దీని కోసం, వారు మరణించారు.

అనుభవ మంటప నియమాలు:

1) సభ్యులు శారీరక శ్రమను ఆరాధనగా పరిగణించాలి.

2) ఒక దేవుడు, అనేక పేర్లు.

3) అన్ని జీవుల పట్ల దయ చూపండి. త్యాగాల పేరుతో హింస జరగకూడదు; కరుణ అనేది మతం యొక్క సారాంశం.

4) రూపురేఖలకు అనుగుణంగా లేని వారి పట్ల వివక్ష చూపవద్దు.

5) మోక్ష మార్గంలో స్త్రీ పురుషులకు సమాన హక్కులు ఉన్నాయి.

6) శివ-శరణాలలో, కులం, వర్ణం, సోపానక్రమం, అంటరానితనం లేదా కుల స్పృహ అనే భేదాలు లేవు. పెళ్లిలో తీసుకోవడం, ఇవ్వడం వంశపారంపర్యంగా ఉండకూడదు.

7) నిజం మాట్లాడటం స్వర్గం, అబద్ధం మాట్లాడటం నరకం.

8) సత్ప్రవర్తన స్వర్గం, దుష్ప్రవర్తన నరకం.

9) వినయం సదాశివుని స్వరూపం.

10) శివ-శరణులు నివసించే క్షేత్రాన్ని ముక్తి క్షేత్రంగా పరిగణిస్తారు.

11) శరీరంపై లింగాన్ని కలిగి ఉన్నవారు అందరూ ఒక్కటే.

12) లింగాన్ని పూజించిన చేతులు పవిత్రమైనవి. కాబట్టి, ఇతరుల సంపదను, తన భార్యను తప్ప ఇతర స్త్రీలను మరియు మరొక దేవుడిని చూడకూడదు.

13) ఒక వ్యక్తి పుట్టినప్పటి నుండి కాకుండా అతని లక్షణాల ద్వారా గుర్తించబడాలి.

14) మంచి ప్రవర్తన మోక్షానికి దారి తీస్తుంది.

15) ఈరోజు నుండి రేపటి కోసం ఏమీ కూడబెట్టుకోకూడదు.

16) మరణాన్ని గొప్ప పండుగగా భావిస్తారు.

17) ఒకరి మనసు ప్రకారం నడుచుకోవాలి.

18) ఈ ఎనిమిది కవచాలు-గురువు, లింగం (శివుని చిహ్నం), సంచార సన్యాసి, పవిత్ర బూడిద, రుద్రాక్ష పూసలు, మంత్రం, పవిత్రమైన నీరు మరియు సంస్కారం యొక్క ప్రాముఖ్యతను అర్థం చేసుకుని, ప్రతిరోజూ స్నానం చేయాలి, పవిత్రంగా ఉండాలి, పవిత్రమైన వాటిని ధరించాలి. బూడిద, మరియు ఇష్టమైన లింగ పూజా ఆచారాలను నిర్వహించండి.

19) దేవాలయాల నిర్మాణం నిషేధం.

20) కుల చిహ్నాలు మరియు ఆచారాల తిరస్కరణ.

21) మనమందరం ఒకే దేవుని బిడ్డలం.

22) ఏక దేవుని ఆరాధన.

23) దాతృత్వం మరియు ఇతరులకు సేవ చేయడం ఒక విధి.

24) ప్రజలకు సేవ చేయడమే మానవాళికి చేసే సేవ.

25) మానవులలో ఆచారాలు, నీతి, ప్రేమ, చిత్తశుద్ధి మరియు మంచి మాటలు ఉండాలి.

26) అన్ని మతాల మధ్య సామరస్యం ఉండాలి. ఇవి అనుభవ మంటప సూత్రాలు, శివభక్తులు మరియు అనుచరులందరికీ పునాది.

కర్ణాటక మత చరిత్రలో, 11వ మరియు 12వ శతాబ్దాలు ముఖ్యమైనవి. కర్నాటక శరణ సంప్రదాయంలో ధోర్ కక్కయ్య స్థానం ప్రముఖమైనది. 'కాయకమే ఆరాధన', 'దాసోహమే శాశ్వతం', 'కాయకమే కైలాసం' అనే సూత్రాలను ప్రదర్శించి తమను తాము ప్రకాశవంతమైన వ్యక్తులుగా ప్రకాశింపజేసుకున్నారు. ధోర్ అనేది ఒక వృత్తి పేరు, మరియు ధోర్ కమ్యూనిటీ ప్రజలు చర్మం మరియు చర్మశుద్ధి చేసే అభ్యాసకులు. కక్కయ్య పుట్టినప్పటి నుంచి ధోర్ వర్గానికి చెందినవాడు. వారు మధ్యప్రదేశ్ (మధ్య భారతదేశం) నుండి ఉత్తర కర్ణాటకకు వలస వచ్చినట్లు భావిస్తున్నారు. వారు అనుభవ మంటపానికి ప్రముఖ సభ్యులు మరియు అనుచరులు అయ్యారు. కులరహిత సమాజ నిర్మాణానికి బసవన్న తన సహచరులతో కలిసి పనిచేశారు.

ఆ సమయంలో సమాజం యొక్క నీచ స్థితిని చూసి వారు భయపడిపోయారు. తమను మరియు ఇతర అట్టడుగు కులాల ప్రజలు అధ్వాన్న స్థితిలో ఉన్నారని మరియు అగ్రవర్ణ పురుషులచే ఎలా అణచివేయబడుతున్నారో చూసి, వారు ప్రజల సంక్షేమం కోసం పోరాడాలని నిర్ణయించుకున్నారు. సమాజాన్ని సంస్కరించడంలో పేరెన్నికగన్న బసవన్నతో కలిసిపోయారు. ఆయన మార్గదర్శకత్వంతో వారి ఆశయాలు నెరవేరాయి. అనుభవ మంటప వైభవాన్ని నాలుగు దిక్కులా శోభాయమానంగా ప్రకాశింపజేసిన భక్తి నిధి బసవన్న. ఒకరోజు కక్కయ్య కలలో, శివుడు కనిపించి, గురువు బసవన్న మరియు అల్లమ ప్రభువు నుండి "దీక్ష" (ఒక మతాన్ని అనుసరించే వ్యక్తి యొక్క ప్రయాణాన్ని సూచించే దీక్ష లేదా అభ్యాసం) పొందమని చెప్పాడు. ఈ కారణంగా, ఈ శివశరణ కక్కయ్య మధ్య భారతదేశంలోని మాల్వా ప్రాంతం నుండి వలస వచ్చి బసవన్న నివసించిన ఉత్తర కర్ణాటకలోని బసవ కళ్యాణ్ నగరంలో స్థిరపడ్డారు. అతను అక్కడ స్థిరపడి మత సమానత్వ సామ్రాజ్యాన్ని చూసి ఆశ్చర్యపోయాడు. సోదరుడు బసవన్న అనుమతితో "లింగాయత్ దీక్ష" పొంది అనుభవ మంటపంలో సభ్యుడయ్యాడు. ఈ శివశరణాలు బసవన్న సూచన మేరకు మంటపానికి వచ్చి దీక్షను పొందారు. బసవన్న వారికి "కక్క" లేదా "కక్కయ్య" అని సంబోధిస్తూ దీక్షను ఇచ్చి, తదనుగుణంగా వారి పేరు మార్చాడు.

కర్నాటకకు వచ్చినప్పుడు కక్కయ్యకు మరో పేరు వుండాలి. ఎందుకంటే "కక్కయ్య"లో "కక్క + అయ్య." కక్క అంటే తండ్రి తమ్ముడు, అయ్య అంటే శివశరణాలు. వివిధ గ్రంథాలు సూచించినట్లు, కక్కయ్య పెద్దవాడై ఉండాలి. 11వ-12వ శతాబ్దంలో, అలాగే ఇప్పుడు కూడా ఉత్తర కర్ణాటక గ్రామాలలో కులమతాలకు అతీతంగా తండ్రి వయసులో ఉన్న వృద్ధులను "కాక" లేదా "కాక్కా" అని పిలవడం ఆనవాయితీ. అదేవిధంగా, బసవన్న అతనిని వారి పూర్వపు పేరుతో సంబోధించకపోవచ్చు కానీ వారి పెద్ద వయస్సు కారణంగా కక్కయ్య అని పిలుస్తారు. అందుకే కక్కయ్య అనే పేరు ప్రసిద్ధి చెందింది.

ధోర్ కమ్యూనిటీ, శివ యొక్క గొప్ప అనుచరులు అయినప్పటికీ, తక్కువ కులంగా పరిగణించబడ్డారు. ధోర్ వారి కులంతో ఎలా ముడిపడి ఉందో అర్థం చేసుకోవడానికి, మనం 11వ మరియు 12వ శతాబ్దాల సామాజిక విభజనలను అన్వేషించాలి. ఈ కాలంలో కుల, మత భేదాలు ప్రముఖంగా ఉన్నాయి. అయితే, సామాజిక నిబంధనలు వారు తక్కువ కులానికి చెందిన వారని నిర్దేశించారు. నా అవగాహన ప్రకారం 11, 12 శతాబ్దాలలో కులాలు, మతాల మధ్య విభజనలు ఉండేవి. కుల వివాదం సమయంలో, ధోర్ కమ్యూనిటీని ఉన్నత కులంగా పరిగణించారని చెబుతారు. పురాతన కాలంలో, ధోర్ యొక్క పూర్వీకులు ధోర్ కమ్యూనిటీకి చెందినప్పటికీ, అధిక కులంగా పరిగణించబడ్డారు. అయితే, జంతువుల చర్మాన్ని తొలగించి చర్మకారులుగా మారాలని సమాజం వారిని ఆదేశించింది. అప్పటి నుండి, ధోర్ కమ్యూనిటీ తోలు పని వారి సాంప్రదాయ వృత్తితో అనుబంధం మరియు గుర్తింపు పొందింది. ధోర్ కమ్యూనిటీకి ఆ పేరు ఎలా వచ్చిందనేది ఆసక్తికరం. ఇది మరాఠీ కమ్యూనిటీ, మరాఠీలో "చమ్దా దోహ్రే" (చందా లేదా పశువుల దాక్కు = చర్మం) అంటే పశువుల చర్మాన్ని తీసుకువెళ్లడం మరియు కన్నడలో "చమ్దా ధోరే" అంటే పశువుల చర్మాన్ని కడగడం. ఈ పదాలు చివరికి "ధోర్"గా పరిణామం చెందాయి. అదనంగా, మరాఠీలో, "ధోర్" అనే పదాన్ని జంతువులకు ఉపయోగిస్తారు మరియు ధోర్ చర్మాన్ని చర్మశుద్ధి చేయడంలో పాల్గొంటున్నందున, వాటిని "ధోర్" అని పిలుస్తారు. కాలక్రమేణా, ఈ పదం ఒక నిర్దిష్ట కులానికి సంబంధించినది. దీనితో పాటు హిందువులలో ఒక ఉపకులం ఏర్పడింది. వారు చర్మాన్ని చర్మాన్ని తొలగించే చర్యను ప్రారంభించారు. మనం ధోర్ అనే పదాన్ని విడదీస్తే అది మరాఠీలో దోహ్ = క్యారీ మరియు హర్ = శివ అవుతుంది. అందుకే శివుడిని మోసేవాడు నంది అంటే బసవన్న. అందువల్ల, బసవన్నలో భాగమైన వ్యక్తి "ధోర్". అతను బసవన్న యొక్క లక్షణాలను కలిగి ఉన్న వ్యక్తిగా పరిగణించబడ్డాడు. బసవన్నలాగే దైవీ గుణాలున్న వ్యక్తి. అందుకే బసవన్న ధోర్ కక్కయ్యను ఉన్నత కులానికి చెందినవాడు మరియు గొప్ప ఆత్మ అని ప్రశంసించాడు మరియు గుర్తించాడు.

శైవ శాఖలో తొలినాళ్లలో అనేక సమూహాలు ఉండేవి. వారిలో ఒకరు, ఇప్పుడు కూడా ధోర్ కమ్యూనిటీతో స్నేహాన్ని కలిగి ఉన్న సమగరుడు (సంబంధం లేదు). వారు ఆప్యాయతతో మాట్లాడేవారు, శ్రేయస్సు మరియు వార్తలను చర్చించారు మరియు సామరస్యంగా జీవించేవారు. ఈ సంఘం చాలా పేదది, తరచుగా ఆకలితో అలమటించేది, మరియు ఎవరో ధోర్ ప్రజలతో, 'చూడండి, నా మిత్రమా! మీరు దాచిపెట్టి, వాటిని సమగర సంఘానికి ఇస్తే, మీకు మరియు వారికి ఉద్యోగాలు వస్తాయి. ఉపాధి శ్రేయస్సుకు దారి తీస్తుంది. చింత లేకుండా జీవితాన్ని గడపవచ్చు. అందువల్ల ధోర్ ప్రజలు చర్మాన్ని చర్మశుద్ధి చేయడం ప్రారంభించారు, మరియు సమగర ప్రజలు పాదరక్షలు మరియు సంచులు వంటి తోలు ఉత్పత్తులను తయారు చేశారు.

అజాగ్రత్త లేదని, చిన్నాచితకా పనులు చేసేవారిని కులమతాలకు దూరంగా ఉంచారన్నారు. వారు ఒలిచిన చర్మాలతో తోలు తయారు చేసినందుకు ఈ వ్యక్తులు సమాజంచే బహిష్కరించబడ్డారు. అప్పటి నుంచి తోలు వృత్తిని జీవనాధారంగా చేసుకున్నాడు. అందువల్ల ఈ పేరు "ధోర్" గా ఇవ్వబడింది, సమాజం ఈ వ్యక్తుల నుండి ఒక కులాన్ని సృష్టించింది.

గతంలో ఒకప్పుడు ధోర్ అంటే ఎంతో గౌరవం ఉండేది. ఈ సమాజం యొక్క ప్రధాన వృత్తి తోలు తోలు చేయడం ద్వారా కుండలు తయారు చేయడం. శివుడు మరియు పార్వతి భూమిపైకి దిగినప్పుడు మరియు ఒక రోజు వారు తమ కోసం ఒక కుండను తయారు చేయమని ధోర్‌ని ఆదేశించినప్పుడు, శివ మరియు పార్వతి దృష్టిలో ధోర్ పట్ల ప్రేమకు లోటు లేదు. ధోర్ అనే భక్తుడు పార్వతికి కుండను సమర్పించడానికి వెళ్ళినప్పుడు, శివుడు అతన్ని అతిథుల కోసం కేటాయించిన మొదటి అతిథి సీటులో కూర్చోమని కోరాడు మరియు బంగారం మరియు వజ్రాలతో పాటు ఆప్యాయతతో కూడిన టోకెన్ ఇవ్వమని పార్వతీ దేవికి చెప్పాడు.

కక్కయ్య క్రీ.శ.1050 నుండి 1168 వరకు జీవించాడు. అతను గొప్ప యోగి మరియు యోధుడు, బౌద్ధ తంత్రం & కపాలీ తంత్రంలో నిపుణుడు (అత్యంత తక్కువ సమయంలో మానసిక స్థితిని సాధించడానికి ధ్యానం), మరియు ఉన్నత ఆధ్యాత్మిక స్థాయికి చేరుకున్న అభ్యాసకుడు. అతను ఆచార్య శంకర మరియు భగవాన్ అల్లమా సంప్రదాయానికి చెందినవాడు. అతని గురువులు కరిసిద్దేశ్వర మరియు బసవన్న.

కక్కయ్య చిన్నప్పటి నుండే ప్రసిద్ధి. పుట్టినప్పటి నుండి, కులం నుండి ఎవరూ గొప్పవారు కాలేరు. వారు సామర్థ్యం మరియు ప్రవర్తన ద్వారా గొప్పవారు అవుతారు. అలాగే కక్కయ్యను ప్రజలు గొప్పగా భావించేవారు.

కక్కయ్యను బసవన్న ఎంతో మెచ్చుకున్నారు. బసవన్న వచనాల్లో ఆయన గొప్పతనాన్ని కొనియాడారు: 1) తండ్రి దోర్ కక్కయ్య 2) కక్కయ్య మెరుపు చూడు 3) కక్కయ్య, ధోర్ కాదా? 4) మా దొర్ కక్కయ్య నాన్నగారే.

సిద్ధరామేశ్వరుడు, చెన్నబసవన్న, నీలమ్మ, అముగిదేవయ్య, తదితర ప్రముఖ వచన రచయితలు తమ వచనాల్లో కక్కయ్యను కీర్తించారు.

పై వచనాలలో, బసవన్న తనకు మరియు తనకు మధ్య కుల భేదం లేకుండా కక్కయ్యను గుర్తించాడు. భక్తులందరికీ ఒకే కులం, భక్తుల కులమంటూ, భక్తులందరి జాబితాలో కక్కయ్యను చేర్చి, పూజించి, గౌరవనీయమైన స్థానంలో ఉంచారు. మిత్రమా, స్వపచ్చయ్య, దోర్ కక్కయ్య, ప్రేమికుడు, మా మాదర చన్నయ్య అనే వచనాలలో ఆ రోజుల్లో బసవన్న అట్టడుగు వర్గాల వారిని రక్షించాడు. బసవన్న కక్కయ్యను విజ్ఞత, గొప్ప గుణాలు కలిగిన వృద్ధుడని కొనియాడాడు.

అనుభవ మందిరం నియమాల ప్రకారం, ప్రతి భక్తుడు ఏదో ఒక పనిని చేపట్టాలి. తదనుగుణంగా, కక్కయ్య సాంప్రదాయకంగా సమాజానికి జీవనోపాధిగా వచ్చిన తోలును తోలు చేసే సంప్రదాయాన్ని స్వీకరించాడు. యుద్ధ కళ నేర్చుకున్నాడు. బసవన్న తన వచనంలో కక్కయ్యను తండ్రిగా గుర్తించి, "అప్పా దొర కక్కయ్య, ముత్తయ్య చన్నయ్య, నేను బ్రతికి ఉంటే కూడల సంగమ దేవా" అని కక్కయ్యను కీర్తిస్తూ తన కుటుంబ, సహకార సంబంధాన్ని వ్యక్తపరుస్తాడు.

‘‘అప్ప మా మాదర చన్నయ్య, బొప్ప మా దొర కక్కయ్య, చిక్కయ్య మా వాడు, కిన్నెరి బ్రహ్మయ్య మా అన్న’’ అంటూ బసవన్న కక్కయ్యను నాన్నగారిని ఆప్యాయంగా పిలుచుకుంటాడు.

అన్ని మత్తులలో, కుల మత్తు చాలా హానికరం మరియు కుల అసమానతలను అధిగమించడం కష్టం. 11వ-12వ శతాబ్దంలో కూడా, మతపరమైన అంధత్వాల వయస్సును పక్కన పెడితే, కుల వంశం యొక్క గుడ్డి విశ్వాసానికి వ్యతిరేకంగా, అర్హత మరియు అనర్హత మరియు యోగ్యతను కొలవడానికి కులాన్ని ఉపయోగించారు.

బసవేశ్వరుడు కుల వివక్షను నిర్మూలించడానికి పోరాడాడు ఎందుకంటే కొత్త మార్గం స్థాపనకు అతని గొప్ప వంశపు ఎత్తైన గోడలు అడ్డుపడ్డాయి. ధోర్ కక్కయ్య, మాదార చన్నయ్య వంటి మహా శక్తులు ఈ కొత్త మార్గానికి జీవిత స్వరూపులుగా నిలిచారు. అలాంటి వారి సహాయ, సహకారాలతో బసవన్న సంఘ సంస్కరణోద్యమం పురోగమించింది. జీవనోపాధి కోసం ఏదో ఒక పనిలో నిమగ్నమవ్వక తప్పదని అర్థమైంది. ప్రతి ఒక్కరూ పని చేయాలి, స్వతంత్రంగా జీవించాలి మరియు తమ జీవనోపాధి కోసం ఇతరులపై ఆధారపడకూడదు. అధిక, తక్కువ శ్రమ అనే తేడా లేదు. అన్ని పనులూ పవిత్రమైనవి. కక్కయ్య, చన్నయ్యలు తమ జీవనోపాధిని సగర్వంగా స్వీకరించి, తోలు తోలడంలో నైపుణ్యం కలిగిన కార్మికులుగా మారారు.

ధోర్ కమ్యూనిటీకి, తోలును చర్మశుద్ధి చేయడం అనేది ఒక చిన్న పని మాత్రమే కాదు, అది వారిని నిలబెట్టే జీవనోపాధి. వృత్తితో సంబంధం లేకుండా అందరూ సమానమేనని కక్కయ్య, చన్నయ్య చూపించారు. తోలు పని చేసేవాడు అయినా, వేద పండితుడైనా, ఏ గ్రంథంలోనూ లేదా పవిత్ర గ్రంథంలోనూ ఆధిక్యత లేదా అల్పత్వానికి సంబంధించిన సూచన లేదు. ఈ పేర్లు ఒకరు నిమగ్నమయ్యే వృత్తిని మాత్రమే సూచిస్తాయి. ఉద్యోగాల సోపానక్రమం లేదు; అన్ని వృత్తులు సమానం. బసవన్న ఈ నమ్మకాన్ని నొక్కి చెప్పాడు. ఎంచుకునే వృత్తితో సంబంధం లేకుండా అందరూ సమానమే.

భక్తుడు ఏ పనిలో నిమగ్నమైనా, వారు స్వార్థపూరితమైన ఆనందాన్ని పొందకుండా, వారి నుండి వచ్చిన వాటిని సేవాభావంతో స్వీకరించి, వారి శ్రమ ఫలాలను ఇతరులకు అందించాలి. "భక్తి స్వచ్ఛమైనది మరియు కష్టపడి పనిచేస్తే, సంతృప్తి ఉంటుంది." దీన్ని అర్థం చేసుకున్న కక్కయ్య దాస్య వైఖరిని పెంచుకున్నాడు. కాకికి ఆహారం దొరికితే అది తన మొత్తం సోదరభావాన్ని పిలుస్తుంది మరియు కోడికి ఆహారం దొరికితే, అది తన మొత్తం వంశాన్ని పిలవదు. అదేవిధంగా, మానవుడు తమ వద్ద ఉన్న వాటిని గుర్తించి ఇతరులకు అందించాలి. కక్కయ్య దాస్య భావనను పెంపొందించి సమానత్వంతో జీవించాడు.

బసవన్న ఆశ్రమంలో కక్కయ్య కన్నడ చదవడం, రాయడం నేర్చుకున్నాడు. భక్తులందరూ కలిసి మతపరమైన విషయాలను చర్చించుకుంటారు. అనుభవ మంటపంలో (అనుభవ మండపం) చర్చించబడిన అంశాలను తరచుగా భక్తులు వారి సూక్తుల రూపంలో "వచన" అని పిలుస్తారు. అలాంటి సూక్తులు జ్ఞాన సంపదగా మారాయి. అదేవిధంగా కక్కయ్య తన ఆలోచనలను వ్యక్తీకరించడానికి కన్నడను ఉపయోగించాడు.

బసవేశ్వరుని సూక్తులు (వచనం) "కూడల సంగమ దేవా" అని లిఖించబడి ఉండగా, కక్కయ్య తన సూక్తులను "అభినవ మల్లికార్జున" మరియు "అభినవ చన్నమల్లికార్జున" అనే బిరుదులతో రాశాడు.

అనుభవ మంటపంలో (అనుభవ మందిరం) ఆడ, మగ తేడా లేకుండా అందరూ మతపరమైన చర్చల్లో పాల్గొన్నారు. కక్కయ్య భార్య కాకిదేవి అక్క మహాదేవిగా, నీలాంబికగా పాల్గొని శివమార్గాన్ని ఆలింగనం చేసుకున్నారు. అనుభవ మంటప నియమాల ప్రకారం, కాకిదేవితో సహా ప్రతి ఒక్కరూ ఏదో ఒక వృత్తిలో నిమగ్నమై తమను తాము పోషించుకుంటారు. కాకిదేవి కాయలు కొట్టి, చర్మానికి ఉపయోగించే కక్కయ్యకు ఇచ్చేది.

తోలు పనివాడు అయిన సమగర హరలయ్య, జన్మతః బ్రాహ్మణుడైన మధువరసాల పిల్లలు ఒకరినొకరు వివాహం చేసుకున్నప్పుడు, కులాంతర వివాహానికి అంగీకరించని మరియు అభ్యుదయ శక్తులను వ్యతిరేకించిన వ్యక్తులు దీనిని ఎదుర్కొన్నారు. అనుభవం. ముఖ్యమంత్రిగా ఉన్నప్పటికీ తాము నేరస్తులు కాదని, కులాంతర వివాహం చేసుకోవడంలో ఎలాంటి తప్పు చేయలేదని బసవన్న వాదించారు. అయినప్పటికీ, బిజ్జలరస (రాజు బిజ్జల) వారిద్దరికీ మరణశిక్ష విధించాడు. ఈ దుర్ఘటనను తట్టుకోలేక బసవేశ్వరుడు తన కిరీటం తీసేసి, ఖడ్గాన్ని దూకి, ప్రధాని పదవిని వదులుకున్నాడు. బిజ్జలరసా విన్నవించినా బసవేశ్వరుడు కనికరించక కళ్యాణ నగరం విడిచి కప్పడి సంగమానికి బయలుదేరాడు. సమాజం కోలాహలంగా ఉంది మరియు విప్లవం ప్రారంభమైంది. కల్యాణం దుఃఖ సముద్రంలో మునిగిపోయి గందరగోళం ఏర్పడింది. బిజ్జలరస హతమయ్యాడు. శరణులు లేక భక్తులు సాక్ష్యమివ్వలేక ఊరు విడిచి పారిపోయారు. ఈ వార్త ద్వారా చెలరేగిన తిరుగుబాటు కారణంగా, చన్నబసవన్న, నాగలబిక, మాచయ్య మరియు కిన్నరి బ్రహ్మయ్య మిగిలిన భక్తులను ఉలవి (దండేలి సమీపంలోని ప్రదేశం) వైపు నడిపించారు, కక్కయ్య బృందానికి తోడుగా ఉండటంలో ప్రముఖ వ్యక్తిగా నిలిచాడు.

రాయమురారి సైనికుల (బిజ్జల రాజు అల్లుడు) నాయకత్వంలో వారు భక్తులను చంపడానికి వెంబడించారు. భక్తులు బృందాలుగా ఏర్పడి పోరుబాట పట్టారు. చెన్నచసవన్న, అక్కనాగమ్మ, మడివాల మాచయ్య, కినారి బ్రహ్మయ్య, కక్కయ్య ఇతర భక్తులతో కలిసి రాయమురారి సైన్యాన్ని ఎదుర్కొని కార్వార్‌లోని దట్టమైన అడవికి తిరుగుముఖం పట్టారు. అల్లమ ప్రభుదేవా మరియు కొంతమంది భక్తులు శ్రీ శైల (ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని దేవాలయం) కోసం బయలుదేరారు, మిగిలిన భక్తులు కూడల సంగమం వద్ద కృష్ణా మరియు ఘటప్రభ నదుల సంగమానికి వెళ్లారు.

రాయమురారి సైన్యంతో ప్రతి యుద్ధంలోనూ కక్కయ్య వీర యోధుడిగా భక్తులకు రక్షణ కవచంలా నిలిచాడు. వారు ప్రదర్శించిన పరాక్రమం వర్ణించలేనిది. కక్కయ్య సైన్యాన్ని లోతైన అడవిలోకి (ప్రస్తుతం కక్కేరి అని పిలుస్తారు) ఆకర్షించాడు మరియు చెన్నచసవన్న, నాగలాంబికా, కినారి బ్రహ్మయ్య మరియు ఇతర భక్తులను ఉలవికి సురక్షితంగా వెళ్లేలా చేయడానికి వారిని రెండు భాగాలుగా విభజించాడు. అడవుల్లో పోరాడుతున్నప్పుడు, కక్కయ్య యుద్ధభూమిలో మరణించాడని ఊహాగానాలు. కక్కయ్య కక్కేరిలో జీవన్ సమాధి (సమాధి) పొందాడని కూడా ఒక నమ్మకం ఉంది , ఇప్పుడు తెలిసినట్లుగా, కర్మ యోగి "కాయకవే కైలాస" (పని అనేది ఆరాధన) అనే సామెత యొక్క నిజమైన అర్థాన్ని చూపించి, చర్య సర్వోన్నతమైనది, మరియు జీవన్ సమాధిని పొందడం ద్వారా "మరణవే మహానవమి" (మరణాన్ని జరుపుకోండి) అనే సూక్తిని నిజం చేయడం ద్వారా.

సైనికుల వల్ల భక్తులకు జరగబోయే ప్రమాదం నుంచి తప్పించుకునేందుకు కక్కయ్య కక్కేరి వైపు దృష్టి సారించాడు. అతను బసవన్న సోదరి మరియు కొడుకులను రక్షించాడు మరియు వ్యతిరేక దిశ నుండి తిరిగి పోరాడాడు. అలా శరణులను రక్షించిన అజరామరమైన కీర్తి ఆయనకే దక్కుతుంది. శివశరణ కక్కయ్య తన చివరి శ్వాస వరకు సత్యం కోసం, మానవీయ విలువల పరిరక్షణ కోసం పోరాడారు. వారు పోరాడిన ప్రదేశం నేడు కక్కేరి అని పిలువబడే పట్టణంగా మారింది. కక్కయ్య పేరు కూడా వెలువడింది.

అవతారి శకుంతల సూక్తి ప్రకారం, కక్కయ్య బెళగావి జిల్లాలోని కక్కేరిలో మరణించాడని చెబుతారు. అతను సుమారు 110 సంవత్సరాలు జీవించాడు మరియు అతను శ్రీ కరిసిద్దేశ్వర ఆశ్రమంలో జీవన్ సమాధి (సజీవంగా ఖననం చేయబడిన) ద్వారా తన శరీరాన్ని ఎలా త్యజించాడు అనేది అతని సాధించిన స్థితికి నిదర్శనం. 110 సంవత్సరాల వయస్సులో మహాత్ములు జీవన్ సమాధి ఉద్దేశ్యాన్ని ప్రకటిస్తూ తమ భక్తులను మరియు అనుచరులందరినీ నిర్ణయించడం మరియు సేకరించడం చాలా అరుదు. అతని శిష్యులు శరీరం చుట్టూ ఒక రాయిని ఉంచారు మరియు దాని పైన, వారు లింగం వంటి నిర్మాణాన్ని ఉంచారు. ఈ సమాధి స్థలంలో బుద్ధుని వంటి భంగిమతో కక్కయ్య విగ్రహం ఏర్పాటు చేయబడింది. కక్కయ్య విగ్రహం కూడా ఉంది. కక్కయ్య కెరె (సరస్సు) మరియు కక్కయ్య భావి (బావి) పేరుతో రెండు జలాశయాలు పట్టణానికి పశ్చిమాన దాదాపు 1 కిలోమీటరు దూరంలో ఉన్నాయి.

కక్కేరిలో ప్రతి సంవత్సరం మహా శివరాత్రి సందర్భంగా శ్రీ కక్కేశ్వర ఉత్సవాలు జరుగుతాయి. కక్కయ్య సామాజికవర్గం, లింగాయత్‌లు, తదితరులకు చెందిన వేలాది మంది ఈ ఉత్సవాల్లో పాల్గొంటారు. ఈ పండుగలో కక్కయ్య పేరు మీద ప్రసాదం పంపిణీ చేస్తారు.

జై బసవన్న - జై కక్కయ్య - జై భీంరావు అంబేద్కర్